Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Ο Λάφερ και η ομελέττα

Οι εξελίξεις κινούνται με φρενήρεις ρυθμούς . Το μεσοπρόθεσμο περνάει αύριο από τη βουλή . Οι αγανακτισμένοι σχεδιάζουν την περικύκλωσή της . Τα CDS εκτινάσσονται σε ανεπανάληπτα ύψη. Οι Γερμανοί προσπαθούν να ντύσουν τον Έλληνα ασθενή με τα κουρέλια μιας ντροπαλής αναδιάρθρωσης ενώ ο Τρισέ εγείρει σοβαρές ενστάσεις.


Μέσα σε όλο αυτόν τον κυκλώνα των γεγονότων η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται πως ούτε τώρα μπορεί να εφαρμόσει μια στοιχειώδη οικονομική λογική. Τα τελευταία νούμερα, που αποδεικνύουν την αύξηση του ελλείμματος και των δαπανών παρά την εφαρμοζόμενη λιτότητα, είναι ο καλύτερος δείκτης της κυβερνητικής ανικανότητας. Η αποτυχία σε όλα τα επίπεδα δεν οφείλεται σε κακές προθέσεις. Αντίθετα, θα λέγαμε πως στηρίζεται σε μια εντελώς λανθασμένη πολιτική φιλοσοφία και ακόμα χειρότερα: μια λαθεμένη πολιτική φιλοσοφία με καταστροφικές οικονομικές συνέπειες.

Επιστροφή λοιπόν στα βασικά: το έλλειμμα μίας κυβέρνησης ελαττώνεται με δύο τρόπους, με περικοπές δαπανών και αύξηση των εσόδων. Αυτά τα δύο εργαλεία δεν είναι ισοβαρή,oύτε οι πιθανότητες να ευδοκιμήσουν είναι ίδιες. Αν θέλουμε να ρίξουμε άμεσα το έλλειμμα, η περικοπή των δαπανών είναι πιο ασφαλής λύση: αποκρατικοποιήστε αύριο το πρωί τον Ο.Σ.Ε. και η κυβέρνηση θα ελαφρώσει από δραματικές δαπάνες. Μόνο για το έτος 2010 η πολιτεία εγγυήθηκε 685 εκατομμύρια ευρώ κοινοπρακτικό δάνειο και άλλα 115 εκ. ευρώ δάνειο του οργανισμού από την Αγροτική. Αν τον είχαμε πωλήσει ή εκκαθαρίσει , θα γλυτώναμε 800 εκατομμύρια μόνο για ένα έτος.

Αν όμως αυτά τα 800 εκ. αποφασίσουμε να τα εισπράξουμε από τους φορολογούμενους, γιατί πχ δε θέλουμε να δυσαρεστήσουμε τους 7.700 εργαζομένους του ΟΣΕ, ρισκάρουμε κάτι αυτονόητο: να μη μας τα δώσουν. Πέστε το φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή, το αποτέλεσμα όμως θα είναι το ίδιο: υστέρηση φορολογικών εσόδων. Συνεπώς, λογικά, θα χρειαστεί να ενισχύσουμε τις φορολογικές αρχές με πόρους και υπαλληλικό προσωπικό (που ισούται με περαιτέρω έξοδα) για να κυνηγήσουν τους φοροφυγάδες, και φυσικά θα κλείσουμε το έτος μας με ούτως ή άλλως λιγότερα έσοδα από τα αναμενόμενα. Άρα, δε θα μπορέσουμε να ελαττώσουμε το έλλειμμα. Συνεπώς, θα αποτύχουμε.

Όταν όμως το κράτος στηρίζεται σε συνδικάτα, επιδοτούμενες ομάδες προσώπων, ψηφοφόρους-πελάτες κλπ, οι περικοπές ενέχουν πολιτικό κόστος. Μπορεί οι 26.000 εργαζόμενοι της ΔΕΗ να βγούνε στο δρόμο, εάν η κυβέρνηση αποφασίσει να κόψει τη ΔΕΗ σε κομμάτια και να την πωλήσει. Έτσι, για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο, η κυβέρνηση προτιμά, αντί των ιδιωτικοποιήσεων, να αυξήσει τους φόρους, γεγονός που, δίχως να το αναμένουν οι υπουργοί μας, εν τέλει βγάζει στο δρόμο 100.000 ανθρώπους .Μια λαθεμένη πολιτική θεωρία οδηγεί σε λανθασμένες οικονομικές πολιτικές και τελικά καταλήγει να λειτουργήσει ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία: φοβούμενη μη δει συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού στους δρόμους, η κυβέρνηση κατόρθωσε να έχει όλο τον πληθυσμό στο δρόμο-και με άγριες διαθέσεις.

Ταυτόχρονα, αυξάνοντας τους φόρους, όπως επιχειρεί με το μεσοπρόθεσμο, οδηγεί χιλιάδες πολίτες και με ραγδαίους ρυθμούς στη φοροδιαφυγή. Δεν ζούμε σε μια κοινωνία αγγέλων, γεγονός που ο κος Λάφερ το ήξερε πολύ καλά όταν σχεδίαζε την περίφημη καμπύλη του.

Ποιο είναι το νόημα αγαπητοί μου; Ότι ισχύει στην περίπτωσή μας, αυτό που είχε γράψει εκείνος ο καταραμένος μακαρίτης, ο Λένιν : αν δε σπάσεις αυγά δεν φτιάχνεις ομελέτα. Αν δε δυσαρεστήσεις κόσμο δε διορθώνεις μια τόσο εφιαλτικά στρεβλωμένη κατάσταση. Η αποτυχία σου να προκαλέσεις ρήξεις, λειτουργεί πολλαπλασιαστικά, οδηγώντας το σύστημα σε σημείο εκρηκτικό. Διστάζοντας να αποδομήσεις το κράτος, αποδομείς την κοινωνία. Από μια αμυχή λοιπόν, που έλεγε ο Τρότσκι (βρε τι πάθαμε σήμερα, θα στριφογυρίζουν στους τάφους τους οι μακαρίτες), στον κίνδυνο της γάγγραινας.

Η κρίση, εν τέλει, καθιστά σήμερα αυτονόητη επιλογή, αυτό που μέχρι χτες θεωρούνταν αδιανόητο. Ο Πρωτόπαππας πρόσφατα δήλωσε πως η εναλλακτική του (εγγυημένα αποτυχημένου) Μεσοπρόθεσμου θα ήταν να απολυθούν 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι, υπονοώντας πως η τελευταία επιλογή είναι τραγική-άρα το μεσοπρόθεσμο πρέπει να ψηφιστεί. Ε λοιπόν, αν μια τέτοια επιλογή θεωρείται τραγική, φίλε Πρωτόπαππα , τότε απλά περίμενε να δεις αυτό που έρχεται.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου