Πρόσφατα, το εμιράτο του Άμπου Ντάμπι διεξήγε ένα διαγωνισμό για την ανάπτυξη πυρηνικών εργοστασίων αξίας $40 δις. Οι υποψήφιοι περιλάμβαναν όλα τα μεγαθήρια της πυρηνικής βιομηχανίας, όπως η Ιαπωνία, η Γαλλία και η Αμερική. Το συμβόλαιο όμως το κέρδισε ένα consortium Νοτιοκορεατικών εταιρειών. Αυτή η επιτυχία των Κορεατών δεν ήτανε μεμονωμένη, ούτε τυχαία. Η ανάλυση της μας βοηθάει να κατανοήσουμε ένα βασικό λόγο της δικής μας αποτυχίας.
Λίγο περισσότερο φόντο για την οικονομία της Κορέας. Οι επιχειρήσεις (Hyundai, Samsung, Daewoo κλπ.) που κάποτε απλώς παρήγαν φθηνές εκδόσεις των ιαπωνικών προϊόντων, τα τελευταία χρόνια γνωρίζουν μέρες δόξας και συναγωνίζονται πια στα ίσα σε εξαγωγές τις ιαπωνικές εταιρείες. Η οικονομία πηγαίνει καλύτερα από την ιαπωνική, με ανάπτυξη το 2010 6.1% και σύμφωνα με την Goldman Sachs αναμένεται να μεγαλώνει με μέσο ρυθμό 4% για τα επόμενα 20 χρόνια.
Αυτή η χρυσή εποχή της Κορεατικής οικονομίας έχει ονοματεπώνυμο: Lee Myung-bak. Αυτός είναι ο πρόεδρος της χώρας που ανέλαβε το 2008 στην μέση μιας τεράστιας παγκόσμιας κρίσης. Οι βασικοί άξονες της πολιτικής του είναι: λιγότερο κράτος στην οικονομία, σκληρή εξωτερική πολιτική προς την Β. Κορέα, ενίσχυση των δεσμών με τις ΗΠΑ. Δηλαδή «the real thing», στην παράδοση Θάτσερ, Ρέιγκαν, Μητσοτάκη. Αυτό όμως που έχει περισσότερο ενδιαφέρον είναι η ιστορία του.
Ο Lee Myung-bak προέρχεται από πολύ φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του δούλευε χαμηλόμισθος εργάτης σε ένα στάβλο στην Ιαπωνία. Όταν η οικογένεια γύρισε στην Κορέα με άδεια χέρια, ο Lee Myung-bak πήγε σε νυχτερινό σχολείο όπου τελείωσε αριστούχος. Ξεκίνησε να δουλεύει για την Hyundai όταν η εταιρεία είχε 90 υπαλλήλους. Εκεί πήρε το όνομα «μπουλντόζας» για την αποτελεσματικότητά του και μόλις στα 29 του έγινε CEO. Όταν άφησε την εταιρεία για να μπει στην πολιτική, η Hyundai είχε γίνει μία από τις μεγάλες παγκόσμιες εταιρίες που έδινε δουλειά σε 160.000 ανθρώπους.
Εάν κάνουμε τώρα την σύγκριση με τον δικό μας πρωθυπουργό (και με τον παρόμοιο προηγούμενο) νομίζω μπορούμε να καταλάβουμε έναν σημαντικό λόγο για την αποτυχία της χώρας. Από πλούσια οικογένεια, με έτοιμη θέση στην πολιτική, έμαθε να ανεβαίνει χωρίς συγκρούσεις αλλά με συμβιβασμούς. Ποτέ δεν χρειάστηκε να δουλέψει σκληρά να αποδείξει τις ικανότητες του (πήρε το χρίσμα από τον προκάτοχό του), ποτέ δεν γνώρισε την αποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα. Τι παραπάνω θα μπορούσε να περιμένει κανείς;
Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, εδώ είναι οι διαφορές του ΓΑΠ με τον Lee Myung-bak σε επίπεδο προσωπικότητας και ικανοτήτων. Αυτές οι διαφορές είναι και οι λόγοι που τον καθιστούνε ανεπαρκή για την χώρα.
- Λεφτά υπάρχουν. Αντίθετα με τον Κορεάτη πρωθυπουργό, τα λεφτά πάντα υπήρχαν στην οικογένεια του ΓΑΠ και ποτέ δεν τα στερήθηκε. Από την επιλογή των σπουδών του μέχρι τις αποφάσεις του σαν πρωθυπουργός, ποτέ δεν χρειάστηκε να συμβιβαστεί στις ανάγκες τις πραγματικότητας. Το κρατάει ακόμα αυτό το συνήθειο.
- Κατανόηση της αγοράς και του ιδιωτικού τομέα. Ένας άνθρωπος που έχει δει τον ιδιωτικό τομέα μόνο απέξω, είναι προφανές ότι δεν καταλαβαίνει την αποτελεσματικότητα του και την λειτουργία του. Ακόμα χειρότερα, η αγορά παραμένει για αυτόν κάτι διαβολικό κατά την μανιχαϊστική θεώρηση της αριστερής κοινωνιολογίας. Έτσι και το κυνήγι των «κερδοσκόπων» ένα χρόνο πριν όταν απλώς η αγορά αντιδρούσε λογικά στα δημοσιονομικά μας χάλια.
- Επίπονες αποφάσεις. Στον ιδιωτικό τομέα, είναι αυτονόητο ότι όταν υπάρχει ένα πρόβλημα το διορθώνεις. Εάν τα έσοδα δεν επαρκούνε, μειώνεις τις δαπάνες -αλλιώς όλη η εταιρεία θα χρεοκοπήσει. Στην σφαίρα όμως της εγχώριας πολιτικής, το ζητούμενο δεν είναι να διορθώσεις τα προβλήματα, αλλά να επιβιώσεις μειώνοντας το πολιτικό κόστος, και εάν είναι δυνατό να περάσεις τα προβλήματα στον επόμενο.
- Αποτελεσματικότητα. Στον πραγματικό κόσμο οι όποιες ιδέες κρίνονται με βάση την πρακτικότητα και αποτελεσματικότητά τους. Ο ΓΑΠ όμως μπροστά στην μεγαλύτερη κρίση της χώρας μέχρι πρόσφατα αναμασούσε τα παραμύθια για πράσινη ανάπτυξη (που στην Ισπανία έχουν κοστίσει εκατομμύρια δουλειές) . Επίσης, από ότι λέγεται στις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου ο ΓΑΠ αντί να ζητά συγκεκριμένες αποτελεσματικές ιδέες και μέτρα αναλώνει τον χρόνο σε εκθέσεις ιδεών και video από το TED για να γίνει «brainstorming» που βέβαια δεν οδηγεί πουθενά.
- Ηγετικές ικανότητες. Τέλος ενώ στον πραγματικό κόσμο ο ηγέτης μια επιχείρησης θα πρέπει να επιβάλλεται και να επεμβαίνει για να εξασφαλίσει ότι η ομάδα λειτουργεί εύρυθμα, στην πολιτική κάποιες φορές έχουμε το φαινόμενο να αναδεικνύεται ένας ηγέτης ακριβώς επειδή είναι «του χεριού» των διαφόρων κλικών. Κάτι τέτοιο φαίνεται να έγινε και στις εσωκομματικές εκλογές του 2007 στο ΠΑΣΟΚ. Ο ΓΑΠ επικράτησε του (όχι συμπαθή κατ΄εμέ) Βενιζέλου, ακριβώς επειδή δεν είναι δυναμικός ηγέτης.
Ο ΓΑΠ είναι τόσο ανεπαρκής για πρωθυπουργός που δύσκολα θα κέρδιζε ποτέ εκλογές. Με ήττα του ΠΑΣΟΚ το 2009, το κόμμα θα έπαιρνε το μάθημα του και θα επέλεγε κάποιον καταλληλότερο για τον ρόλο. Όμως, το δυστύχημα για τον τόπο ήτανε ότι ο προηγούμενος αποτυχημένος πρωθυπουργός ουσιαστικά παρέδωσε την εξουσία στο ΠΑΣΟΚ και στον ΓΑΠ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου