Διαβάζω από τότε που εξελέγη ο Σαμαράς Πρόεδρος της ΝΔ την αρθρογραφία στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο γι’αυτόν. Πέραν των φανατικών νεοδημοκρατών, κανένας δεν λέει καλόν λόγο. Θυμάμαι την ελληνική πολιτική σκηνή από το 1974. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν τόσο μισητός στους αντιπάλους του και σε μέρος της ευρύτερης παράταξης του (κεντροαριστερά). Για τον Ανδρέα κάπου μπορώ να καταλάβω τα ακραία συναισθήματα που προκαλούσε ως άνθρωπος. Ήταν ο ορισμός του λαϊκιστή και το φχαριστιόταν. Για τον Σαμαρά όμως; Ακόμα κι αν δεχτούμε πως μετέρχεται λαϊκιστικών μεθόδων ο δημόσιος λόγος του είναι ευπρεπής. Καμμία σχέση με τον Ανδρέα.
Επίσης ο Μητσοτάκης ήταν τόσο μισητός στους αντιπάλους του και στην ευρύτερη παράταξη του (κεντροαριστερά). Ο ίδιος δεν ήταν λαϊκιστής, αλλά είχε άλλα ελατώμματα που η ιστορία θα κρίνει. Ο Σαμαράς δεν τα έχει και γι’αυτό άλλωστε επελέγη από την παράταξη του απέναντι στην κόρη Μητσοτάκη. Κάποιος θα μπορούσε να πει πως η αποστασία του Σαμαρά το 1993 τον φέρνει στο ίδιο επίπεδο με τον Μητσοτάκη. Όλοι ξέρουμε όμως πως είναι διαφορετικής κοσμοθεωρίας άνθρωποι ακόμα κι αν η τακτική τους σε κάποια ιστορική στιγμή ταυτίστηκε.
Οι υπόλοιποι ηγέτες της μεταπολίτευσης (γέρος Καραμανλής, Σημίτης, νέος Καραμανλής, ΓΑΠ) δεν προκαλούσαν τα ίδια συναισθήματα. Είναι χαρακτηριστικό πως σήμερα που έχουμε έναν προφανώς ανίκανο και άβουλο Πρωθυπουργό, ο Σαμαράς κρίνεται με την ίδια αυστηρότητα και πολλές φορές μεγαλύτερη. Από την άλλη ο Σαμαράς ως άνθρωπος, στον βαθμό που μπορώ να κρίνω την εικόνα του από τα ΜΜΕ, αφού δεν τον γνωρίζω προσωπικά, δεν θα μπορούσε να περιγραφεί ως αντιπαθής. Είναι αστός, γόνος μιας από τις σημαντικότερες μεγαλοαστικές οικογένειες της χώρας εκ μητρός, ευγενής, καλλιεργημένος.
Ας δούμε αυτά που τον κάνουν αντιπαθή κατά τους αρθρογράφους.
Είναι εθνικιστής. Η αλήθεια είναι πως είναι ο μοναδικός ηγέτης ενός από τα δύο μεγάλα κόμματα της μεταπολίτευσης που αρθρώνει έναν παραδοσιακά πατριωτικό ή εθνικιστικό λόγο. Όμως κι ο Ανδρέας Παπανδρέου άρθρωνε την δεκαετία του 70 έναν αντίστοιχο λόγο από τα αριστερά, αλλά κανένας δεν τον κατηγόρησε γι’αυτό. Αντιθέτως, αυτός ο λόγος συνέβαλλε στην άνοδο του στην εξουσία το 1981.
Είναι καιροσκόπος. Έκανε ένα λάθος τακτικής το 1993 για το οποίο έχει πληρώσει με πολιτική έρημο για πολλά χρόνια, και εν πάσι περιπτώσει η ίδια του η παράταξη στην πλειοψηφία της, τον συγχώρησε γι’ αυτό. Ας αφήσουμε δε πως για πολλούς δεξιούς σαρξ εκ της σαρκός της παράταξης ήταν ο Σαμαράς κι όχι ο Μητσοτάκης.
Είναι λαϊκιστής. Ειλικρινά στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης ο χαρακτηρισμός αυτός όταν απευθύνεται στον Σαμαρά προκαλεί γέλιο. Μπροστά στον πολιτικό λόγο του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και του Μητσοτάκη της δεκαετίας του 80, του Σημίτη της Μεγάλης και Ισχυρής Ελλάδας και του ΓΑΠ του λεφτά υπάρχουν, ο πολιτικός λόγος του Σαμαρά είναι ηπιότατος. Δεν θυμάμαι να έχει πει ανάλογες λαϊκιστικές μπαρούφες. Ακόμα κι αν τις είπε την περίοδο της ΠΟΛΑΝ, να θυμίσω πως τότε ούτε εξουσία είχε, ούτε την διεκδικούσε σοβαρά.
Last but not least, είναι δεξιός. Αυτό το επιχείρημα που λιγότερο από τ’ άλλα προβάλλεται, νομίζω πως είναι το κυριότερο και τον διαφοροποιεί από τους Ανδρέα και Μητσοτάκη, αλλά και τους άλλους ηγέτες της αντιπολίτευσης. Με εξαίρεση τον Κωνσταντίνο Καραμανλή συνολικά, αλλά ο Σαμαράς διαφοροποιείται από τον Καραμανλή της δεύτερης οχταετίας της σοσιαλμανίας και των ενοχικών ανοιγμάτων στην κεντροαριστερά. Ο Σαμαράς προέρχεται από αυτό που ονομάζεται λαϊκή, εθνική, παράταξη κι εκεί ανήκει. Είναι μια παράταξιακή ιδεολογία που ξαφνικά από το 1974 βρέθηκε εν υπνώσει, στον ορυμαγδό της κυριαρχίας του αριστερού καθωσπρέπει λόγου. Δεν μπορώ, λόγω χώρου, εδώ να αναλύσω τις κύριες συνιστώσες αυτού του λόγου. Αλλά σίγουρα είναι ένας λόγος που το 1974 βρέθηκε στο περιθώριο.
Τέλος είναι ένας λόγος που δύσκολα γίνεται αποδεκτός κι από το σοδιαλδημοκρατικό φιλελεύθερο ακροατήριο. Το οποίο κατηγορεί τον Σαμαρά ως αντιφιλελεύθερο. Προσωπικά θα μπορούσα να πω πως δεν είναι επαρκώς φιλελεύθερος για τα γούστα μου, τα οποία στο θέμα αυτό είναι και λίγο ακραία! Αλλά δεν θα μπορούσα να κρίνω ως αντιφιλελεύθερο κάποιον ο οποίος επιμένει στην μείωση της φορολογίας με τον κίνδυνο της πολιτικής αυτοκτονίας θα έλεγαν κάποιοι, και στηρίζει όλες τις προσπάθειες για αποκρατικοποιήσεις.
Υπάρχουν πολλές πιθανότητες ο Σαμαράς να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός σύντομα. Εν τέλει πρέπει να κρίνεται σε σχέση με τον βασικό του αντίπαλο, τον Παπανδρέου. Νομίζω πως αυτά τα δύο ορίζουν και το πλαίσιο της αξιολόγησης του ανδρός, αλλά και των απαιτήσεων που το εκλογικό σώμα θα έπρεπε να έχει από αυτόν ως εν δυνάμει πρωθυπουργό. Με άλλα λόγια, ο Σαμαράς παρουσίασε ένα σχέδιο οικονομικής πολιτικής με κάποιους βασικούς άξονες. Θα μπορούσε κάποιος να του πει με ποιούς θα το εφαρμόσεις μεγάλε; Με τους αποτυχημένους της κυβέρνησης 2004-09; Αυτό είναι ένα εύλογο ερώτημα. Θα μπορούσε κάποιος να θέλει μια πιό φιλελεύθερη χροιά στα μέτρα. Αλλά σίγουρα δεν είναι κριτική αυτό που γενικώς προβάλεται ως τέτοια. Δηλαδή πως διαφοροποιείται εν μέρει από το μνημόνιο. Το μνημόνιο του οποίου η εφαρμογή έχει αποτύχει παταγωδώς. Λες και η διαφοροποίηση από το μνημόνιο ή ότι η Ευρώπη προστάζει αποτελεί έγκλημα. Ιδίως όταν απευθύνεται στην κατ' εξοχήν φιλοευρωπαϊκή και φιλοατλαντική παράταξη. Αλλά βέβαια σε μια χώρα που αγνοεί την έννοια και την πρακτική της διαπραγμάτευσης, αποτελεί έγκλημα. Δεν ξέρω αν ο Σαμαράς ενστερνίζεται τις δυτικές αρχές της διαπραγμάτευσης και της συμφωνίας σε απόλυτο βάθος. Αλλά αποτελεί αστειότητα να τον κατηγορούν ότι προσπαθεί να διαπραγματευθεί αυτοί που αγνοούν την έννοια.
Ο Σαμαράς είναι ένας δεξιός πολιτικός στο τέλος μιας εποχής που σηματοδοτήθηκε από την αντιδεξιά ρητορική. Ακόμα και στο τραγικό αυτό τέλος που παίρνει τον χαρακτήρα της οικονομικής καταστροφής, ακόμα και τώρα που πια τίποτε δεν θα είναι το ίδιο, ο Σαμαράς κρίνεται με όρους της τελευταίας 35ετίας. Ίσως δεν είναι από το μέλλον όπως πολλοί θα ήθελαν τον σωτήρα. Αλλά η όλη αυτή αντίληψη της πολιτικής και της ιστορίας είναι που μας έφτασε εδώ που είμαστε. Οι ρητορικές, οι ιδεολογίες, οι ταμπέλες, οι σωτήρες και οι προδότες μας έφτασαν στην καταστροφή.
Οι αξίες της εργασίας, της εντιμότητας, της φιλοπατρίας, της οικογένειας, της προσπάθειας για ατομική καλλιέργεια και μέσω αυτής ατομικής ανέλιξης, λοιδωρήθηκαν και θεωρήθηκαν συντηρητικές, ντεμοντέ και εξοβελιστέες. Νομίζω πως αυτές οι αξίες θα μας βγάλουν από την κρίση. Όποιος τις εκφράσει ξεκάθαρα, επαρκώς, χωρίς φανατισμούς και υστερίες ανοίγει έναν δρόμο. Δεν ξέρω πόσοι θα συμπαραταχθούν. Ο κρατισμός είναι πολύ βαθύς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου