"O επικεφαλής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος Καν, βρίσκεται σε όλα τα δελτία ειδήσεων. Έχει δικαίωμα στο τεκμήριο της αθώοτητας- αλλά οι κατηγορίες βιασμού εναντίον του , στην πραγματικότητα συμβολίζουν το ίδιο το ΔΝΤ : ένας θεσμός με πολλά προνόμια που συνηθίζει να δρα εναντίον των αδυνάμων.
Ο ιδρυτικός σκοπός του ΔΝΤ έπαψε να υπάρχει, όταν το σύστημα των σταθερών ισοτιμιών κατέρρευσε στις αρχές της δεκαετίας του '70. Αλλά αντί το μαγαζί να κλείσει(σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, δε θα υπήρχαν δουλειές για τους διεθνείς γραφειοκράτες!), το ΔΝΤ άλλαξε ρόλο και άρχισε να προωθεί την ανάπτυξη. Δηλαδή, μετατράπηκε σε ένα πρόγραμμα πρόνοιας για τις κυβερνήσεις του Τρίτου Κοσμου (και πιο πρόσφατα για τις κυβερνήσεις της Ανατολικής Ευρώπης αλλά και της Ελλάδας)
Το ΔΝΤ ξόδεψε δεκαετίες επιδοτώντας τις οικονομικά αποτυχημένες χώρες. Αν όχι καμία, ελάχιστες προχώρησαν μπροστά εξαιτίας των προγραμμάτων του.
Ακόμη χειρότερα, παρότι τα δανεια δεν είχαν αποτέλεσμα, έπρεπε ακόμη να ξεπληρωθούν- και το ΔΝΤ συνήθως επέβαλε αυστηρά σχέδια λιτότητας στις δανειζόμενες κυβέρνησεις για να εξασφαλίσει την αποπληρωμή των δανείων, προκαλώντας έτσι ταραχές σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Στη θεωρία βέβαια , το ΔΝΤ απλά βοηθούσε κυβερνήσεις που εφάρμοζαν συνετές πολιτικές να προοδεύσουν και να αναπτυχθούν οικονομικά - αλλά το Ταμείο εκλάμβανε συχνά λάθος τον όρο "συνετός". Πολλές φορές επικεντρώθηκε σε στενά λογιστικά δεδομένα, με ολέθριες συνέπειες - αναγκάζοντας π.χ. τις κυβερνήσεις να αυξήσουν τους φόρους αντί να μειώσουν τις δαπάνες.
Ακόμη και όταν το ΔΝΤ, προωθούσε λογικές μεταρρυθμίσεις, σπάνια ήταν ένας αποτελεσματικός και σκληρός επιβλέπων. Νέα δανεια συνήθως ακολουθούσαν τα παλιά αποτυχημένα. Για παράδειγμα, το Περού διαπραγματεύτηκε 17 διαφορετικά προγράμματα σε μια περίοδο επτά ετών.
Πριν χρόνια, ο οικονομολόγος John Williamson επισήμανε πως το πρόβλημα του ΔΝΤ ήταν πως ένιωθε πίεση "να δανείσει λεφτά για να δικαιολογήσει το ότι τα είχε". Πράγματι, το ΔΝΤ μοίαζει να μετράει την επιτυχία με το πόσα δανεια συνάπτει.
Σαν αποτέλεσμα, το χρήματα του ΔΝΤ συχνά λειτούργησαν σαν επιδότηση για κολλεκτιβίστικες οικονομικές πολιτικές.( Κάποτε ο Williamson υπερασπίστηκε τον οργανισμό ενάντια στην κριτική πως ήταν προσανατολισμένος σε λύσεις αγοράς, τονίζοντας τα δάνεια που έδωσε σε διαφόρες κομμουνιστικές χώρες)
Πράγματι, το Ταμείο με υπερηφάνεια απέρριψε κάθε προκατάληψη εναντίον των κολλεκτιβίστικων συστημάτων, τονίζοντας πως συμμετείχε σε "προγράμματα για οικονομίες κάθε τύπου" που "ενσωμάτωναν πολιτικές όπως έλεγχοι παραγωγής, κρατικά επιβαλλόμενες τιμές και επιδοτήσεις".
Κάποιες φορές το Ταμείο μοιάζει να ευνοεί τις πιο ολέθριες πολιτικές . Για παραδειγμα, στα πρώτα 40 χρόνια του ΔΝΤ , η Ινδία συγκέντρωσε περισσότερα χρήματα από αυτό απ'ότι κάθε άλλο αναπτυσσόμενο κράτος- σε μια εποχή που η Ινδία εφαρμοζε ένα πρόγραμμα βιομηχανοποίησης Σοβιετικού τύπου.
Σήμερα, οι επιδόσεις του οργανισμού φαίνονται λιγότερο κακές απλά γιατί υπάρχουν λιγότερα τέτοια καθεστώτα για να δανείσει αφότου ο κομμουνισμός κατέρρευσε. Αλλά το Ταμείο έγινε ο βασιλιάς των "πακέτων διάσωσης" στη Λατινική Αμερική, στην Ασία και τώρα στην Ευρώπη.
Υπάρχει όμως ένα ακόμη πιο σοβαρό πρόβλημα . Τα δάνεια του ΔΝΤ συχνά αναβάλλουν τις μεταρρυθμίσεις- αφού επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να συνεχίζουν την ίδια πολιτική, χωρίς να κάνουν τις σκληρές αλλαγές που οδηγούν στη μακροπρόθεσμη αναπτυξη.
Αυτο φαίνεται να συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα- όπου το Ταμείο ετοιμάζεται για νέα δάνεια και ένα ακόμη μεγαλύτερο πακέτο διάσωσης(προς μεγαλη σύγχυση της Γερμανίας, που πληρώνει μεγαλο μέρος του λογαριασμού).
Ο Στρος Καν μπορεί τελικά να έχει προσφέρει μεγάλη υπηρεσία , στρέφοντας την προσοχή όλων στο ΔΝΤ. Με την Αμερική να βουλιάζει στα χρέη , η Ουάσινγκτον πρεπει να σταματήσει να πετάει τόσο απαραίτητα χρήματα σε αυτό τον καταστροφικό θεσμό."
[Doug Bandow από το "Cato Institute" . Διαβάστε επίσης "To ΔΝΤ, ο "ηθικός κίνδυνος" και η καθυστέρηση των φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων"]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου