Κυριακή 17 Απριλίου 2011

Watson, αντιδράσεις και φασισμός



O Dr Watson δεν χρειάζεται πολλές συστάσεις στους αναγνώστες του ΜπλεΜήλου. Σε ηλικία 27 ετών ανακάλυψε την δομή του DNA που του χάρισε ένα Νόμπελ και όρισε μια νέα εποχή στην ανθρωπότητα. Ο Νεύτωνας της εποχής μας σε ηλικία 83 χρόνων επισκέφτηκε την Ελλάδα και η συνέχεια είναι γνωστή. Σε αυτό το άρθρο όμως, δεν θα σχολιάσουμε το επεισόδιο καθεαυτό, αλλά τις άμεσες αντιδράσεις.
Πρώτα η άμεση αντίδραση των παρευρισκομένων. Δεν παρακολουθούμε όλες τις «παρεμβάσεις» των ταλιμπάν της αριστεράς, αλλά έχουμε την εντύπωση ότι συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις κανείς δεν αντιδρά. Καθηγητές και προσκαλεσμένοι κάθονται και πολύ προοδευτικά τρώνε αυγά, ξύλοφορτώνονται , ενώ τα μπουμπούκια των ελληνικών πανεπιστημίων φεύγουν πάντα άθικτοι. Λοιπόν, αυτή την φορά ήτανε διαφορετικά. Η είσοδος των ταλιμπάν απαντήθηκε με έντονες αποδοκιμασίες. Όταν προσπάθησαν να προχωρήσουν, φάγανε και μερικές ψιλές από το κοινό. Ο μάγκας με το κοντάρι ειδικά πρέπει να «ένιωσε» αρκετά τα αισθήματα της αίθουσας. Μέσα σε 30 δευτερόλεπτα το κοινό είχε πετάξει τους ταλιμπάν έξω από την αίθουσα. Ήτανε μια καλή αρχή.

Η δεύτερη αντίδραση έχει να κάνει με τις αυτόματες αντιδράσεις των «αλληλέγγυων» του internet. Άτομα που δεν είμαι σίγουρος ότι ούτε καν γνωρίζανε τον Dr Watson πριν, τρέξανε στην Wikipedia να βρούνε υλικό να τον κατηγορήσουνε και να μας πούνε πάνω-κάτω ότι «ε, φταίει και ο φασίστας Watson».

Καταφέρανε να βρούνε δύο δηλώσεις του. Πριν τις συζητήσουμε, πρέπει να τονίσουμε ότι δεν είναι έκπληξη ότι κάποιος με το επιστημονικό ανάστημα του Dr Watson, κάποιος που έγραψε το βιβλίο «Avoiding boring people”, είναι αυτό που λέμε character, έχει ιδιαίτερες απόψεις και δεν διστάζει να τις διατυπώνει δημόσια και έντονα χωρίς να σκέφτεται πολύ-πολύ τις κοινωνικές συμβάσεις.

Η πρώτη δήλωση είναι από μια συνέντευξη στον Sunday Telegraph. Η εφημερίδα αφού του πήρε συνέντευξη απομόνωσε μια φράση του: "If you could find the gene which determines sexuality and a woman decides she doesn't want a homosexual child, well, let her." και την έβαλε προκλητικό τίτλο όλης της συνέντευξης: "Abort babies with gay genes, says Nobel winner."

Η αλήθεια όπως μπορεί να υποπτευθεί κάποιος είναι διαφορετική. Ο Watson απλώς υπερασπιζόταν το δικαίωμα της κάθε γυναίκας στην έκτρωση, για όποιο λόγο αυτή θεωρεί σημαντικό, ακόμα και εάν οι υπόλοιποι δεν συμφωνούμε. Εδώ είναι το απόσπασμα από σχετικό επεξηγηματικό άρθρο του Independent:

In an interview with The Independent, Dr James Watson said "there could be 1,000 different reasons" why women might want to abort a child, "many of them absurd", but society should do nothing to stop them. …
He said last night that he intended to sue the newspaper for giving the impression that he advocated aborting babies if future advances in science led to testing for a gay gene, whereas he simply believes that mothers should have the right to abort foetuses for any reason.

Η δεύτερη κατηγορία εναντίον του Dr Watson είναι περισσότερη αξιόπιστη και χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή και ανάλυση. Εδώ είναι η περίφημη παράγραφος από μία συνέντευξη του στους Sunday Times:

He says that he is “inherently gloomy about the prospect of Africa” because “all our social policies are based on the fact that their intelligence is the same as ours – whereas all the testing says not really”, and I know that this “hot potato” is going to be difficult to address. His hope is that everyone is equal, but he counters that “people who have to deal with black employees find this not true”. He says that you should not discriminate on the basis of colour, because “there are many people of colour who are very talented, but don’t promote them when they haven’t succeeded at the lower level”. He writes that “there is no firm reason to anticipate that the intellectual capacities of peoples geographically separated in their evolution should prove to have evolved identically. Our wanting to reserve equal powers of reason as some universal heritage of humanity will not be enough to make it so”.

Οι παραπάνω δηλώσεις προκάλεσαν μεγάλη κατακραυγή, πιστεύω για τρεις λόγους. Πρώτα, επειδή η κοινωνική αλληλεγγύη, οι εκπαιδευτικές μας πολιτικές, το ίδιο το πολιτικό μας σύστημα, όλα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην υπόθεση των παρόμοιων εγγενών ικανοτήτων μεταξύ ατόμων. Μετά, αντίθετα με άλλα χαρακτηριστικά όπως το ύψος ή το χρώμα των ματιών όπου προτιμήσεις είναι σχετικές, η ευφυΐα είναι απόλυτη με την έννοια ότι όλοι προτιμούν και θαυμάζουν την περισσότερη ευφυΐα (σε αυτό βοηθάει και η σχετικότητα στην αξιολόγηση της, έτσι ώστε ο καθένας μπορεί να πιστεύει και να δηλώνει πολύ έξυπνος). Τέλος, η φρικώδης πρόσφατη εμπειρία του ναζισμού έχει αποκλείσει οποιαδήποτε συζήτηση για φυλετικές διαφορές. Όλα τα παραπάνω είναι θεμιτά.

Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Όπως είχε πει ο John Adams: “facts are very stubborn things”. Και το πρώτο stubborn γεγονός είναι ότι όλες οι μετρήσεις σε όλο τον κόσμο δείχνουν διαφορές στην ευφυΐα διαφορετικών εθνικών ή φυλετικών ομάδων. Οι ανατολικοασιάτες έχουνε μεγαλύτερο IQ από τους λευκούς. Ακόμα πιο ψηλά βρίσκονται οι Ασκενάζι εβραίοι. Πιο κάτω από τους λευκούς βρίσκονται μεταξύ άλλων οι εθνότητες αφρικανικής καταγωγής. Αυτές τις μετρήσεις τις αποδέχονται όλοι οι επιστήμονες. Η πραγματική κουβέντα μεταξύ των ειδικών είναι περί του τι μετράνε αυτά τα τεστ και ποια είναι η πραγματική αιτία για αυτές τις διαφορές (περιβάλλον ή κάποιοι γενετικοί παράγοντες).

Το δεύτερο γεγονός είναι ότι τα τελευταία 30 χρόνια έχει αποδειχτεί ξανά και ξανά ότι η ευφυΐα έχει ισχυρή γενετική βάση. Τα πιο γνωστά και αξιόπιστα πειράματα είναι με δίδυμα που έχουν χωριστεί στην γέννα και έχουνε μεγαλώσει σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Όταν μετράνε το IQ αυτών των διδύμων μετά από χρόνια, συμπεραίνεται ότι ο πιο καθοριστικός παράγοντας είναι η κληρονομικότητα, παρά το περιβάλλον. Η επίδραση του γενετικού παράγοντα συνήθως εκτιμάται σε 50-80% όλης της διαφοροποίησης της ευφυΐας.

Με βάση λοιπόν τα δύο παραπάνω γεγονότα, θα μπορούσε κανείς θεωρητικά να υποθέσει την πιθανότητα να υπάρχει κάποιος γενετικός παράγοντας στις διαφορές μεταξύ εθνικών ή φυλετικών ομάδων. Είναι πράγματι ένα δύσκολο ζήτημα και πρέπει να χειριστούμε με προσοχή τις κοινωνικές και πολιτικές του συνέπειες. Κατανοώ επίσης τους λόγους για τους οποίους πάρα πολλοί ερευνητές απέχουν από παρόμοιες έρευνες. Αλλά είναι άλλο να απέχουμε από σχετικές έρευνες (θεμιτό), άλλο να πιστεύουμε δογματικά ότι δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ φυλετικών ομάδων και τελείως άλλο να κατηγορούμε για φασισμό έναν νομπελίστα επειδή τείνει προς την αντίθετη άποψη. Πρέπει να έχουμε την ωριμότητα να διαχωρίζουμε τον επιστημονικό διάλογο από τα θέσφατα της ιδεολογίας μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου