Ας μην γελιόμαστε. Για να μπορέσει η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις από τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται με την έξοδο μιας μεγάλης μερίδας του παγκόσμιου πληθυσμού από την φτώχεια χρειάζονται επειγόντως τεχνολογικές καινοτομίες που θα επιτρέψουν τη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη. Δυστυχώς όμως η τεχνολογική καινοτομία μοιάζει να αποτελεί ένα ακόμα σημείο όπου ο Αριστερός Κρατισμός και η «προοδευτική» συντήρηση αντιπαρατίθενται με την ανάγκη αλλαγών που επιβάλλει η διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα.
Τον περασμένο Γενάρη του 2010 μια παρατεταμένη παγωνιά που έπεσε στους πορτοκαλεώνες της Φλόριδας ανάγκασε την εταιρεία Τροπικάνα- μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων στις ΗΠΑ- να ανεβάσει τις λιανικές τιμές του πορτοκαλοχυμού για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις ζημιές και να καλύψει το αυξημένο κόστος παραγωγής που προκάλεσε αυτό το σχετικά σπάνιο (για τα δεδομένα της Φλόριδας) καιρικό φαινόμενο. Το αποτέλεσμα ήταν πως μέχρι τον Ιούλιο του 2010, η τιμή του πορτοκαλοχυμού στις ΗΠΑ είχε διπλασιαστεί σε σχέση με την τιμή του πριν από ακριβώς ένα χρόνο, στη Βρετανία αυξήθηκε κατά 33% ενώ εκτιμήσεις της διεθνούς αγοράς κάνουν λόγο μέχρι και για τριπλασιασμό της τιμής του το φθινόπωρο.
Η καταστροφή γεωργικών καλλιεργειών από την παγωνιά δεν είναι κάτι το καινούργιο. Συνήθως οι αγρότες, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε πιο ανεπτυγμένες χώρες χάνουν δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο εξαιτίας αυτού του καιρικού φαινομένου. Για παράδειγμα, τον Ιανουάριο του 2007, μια παγωνιά στην Καλιφόρνια κόστισε στους ντόπιους παραγωγούς περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο δολάρια καθώς έπληξε την παραγωγή πορτοκαλιών, αβοκάντος και φραουλών. Παρόμοια παγωνιά το 1990 δημιούργησε ζημιές ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων και είχε ως αποτέλεσμα 12,000 εργαζόμενοι στον τομέα της παραγωγής και επεξεργασίας κίτρων (citrus) να χάσουν τη δουλειά τους. Το 2002, οι τιμές του μαρουλιού στις ΗΠΑ εκτινάχθηκαν στα ύψη ως αποτέλεσμα παγωνιάς που έπληξε τις Πολιτείες της Αριζόνας και της Καλιφόρνιας.
Η Τεχνολογία μπορεί-ή καλύτερα, θα μπορούσε- να περιορίσει αυτές τις ζημιές αν το Κράτος δεν έβαζε κάθε είδους εμπόδια στην τεχνολογική καινοτομία, εμπόδια τα οποία αποτελούν το καλύτερο παράδειγμα του τι καλούνται να αντιμετωπίσουν επιστήμονες και επιχειρηματίες που έχουν μέσα τους το μεράκι της Δημιουργίας δείχνοντας ταυτόχρονα πως η στρεβλή και αντιορθολογική κρατική πολιτική αποτελούν τα πραγματικά εμπόδια στην επίτευξη της πολυπόθητης βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι αγρότες σήμερα αντιμετωπίζουν τις καταστροφές από παγωνιά με απίστευτα πρωτόγονες μεθόδους. Αυτές οι μέθοδοι περιλαμβάνουν τη χρήση «θερμού καπνοὐ» (smudge pot burning), τη χρήση μηχανών αέρα για τη μετακίνηση των ψυχρών αέριων μαζών και το ψέκασμα νερού στα φυτά με σκοπό τη δημιουργία ενός στρώματος προστατευτικού πάγου. Η μόνη λύση υψηλής τεχνολογίας που υπάρχει έχει μπει στην κατάψυξη, καταδικασμένη σε αυτή την κατάσταση από τους γραφειοκράτες κρατιστές και διάφορους λογής «προοδευτικούς» οικολόγους.
Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, επιστήμονες τόσο σε ιδιωτικά ερευνητικά κέντρα όσο και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας ανέπτυξαν μια καινούργια τεχνολογία για να περιορίσουν τις ζημιές από παγωνιά. Συγκεκριμένα είχε ανακαλυφθεί πως ένα μη παθογόνο βακτήριο (Pseudomonas syringae) το οποίο στο φυσικό περιβάλλον συνήθως ζει στις επιφάνειες των φυτών, περιέχει μια πρωτεΐνη (Ina protein) η οποία ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την καταστροφή των καλλιεργειών από τη παγωνιά. Για το λόγο αυτό, οι επιστήμονες αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια μετάλλαξη (mutant) αυτού του βακτηρίου η οποία δεν θα περιείχε την πρωτεΐνη Ina. Η ιδέα ήταν πως ψεκασμός των καλλιεργειών με αυτή τη βακτηριακή μετάλλαξη θα εμπόδιζε την καταστροφή τους από παγωνιά καθώς θα εμπόδιζε το φυσικό βακτήριο να αναπτυχθεί στις επιφάνειες των φυτών. Η μετάλλαξη αυτή του βακτηρίου δημιουργήθηκε στο εργαστήριο μέσω γενετικής μηχανικής και είχαν ήδη ξεκινήσει τα σχέδια για τους πρώτους πιλοτικούς ψεκασμούς. Και τότε εμφανίστηκαν στον ορίζοντα το Κράτος και οι οικολόγοι.
Το Αμερικανικό Υπουργείο Περιβάλλοντος, υπό την πίεση διαφόρων οικολογικών οργανώσεων, κατέταξε τη νέα βακτηριακή μετάλλαξη στην κατηγορία των παρασιτοκτόνων διότι, με βάση τη λογική των γραφειοκρατών, το φυσικό βακτήριο είναι παράσιτο καθώς είναι υπεύθυνο για την παγωνιά των φυτών. (Με την ίδια λογική, κάποιος θα μπορούσε να κατατάξει και τους σκουπιδοτενεκέδες στα παρασιτοκτόνα, μιας και εμποδίζουν την ανάπτυξη τρωκτικών (αρουραίων) στους ανθρώπινους οικισμούς). Εκείνη την εποχή, μια πληθώρα επιστημόνων είχαν γράψει άρθρα στα οποία αποδεικνύονταν πως η βακτηριακή μετάλλαξη δεν αποτελούσε κίνδυνο ούτε για το περιβάλλον ούτε και για τους ανθρώπινους πληθυσμούς.
Δυστυχώς οι γραφειοκράτες (σημείωση: οι Αμερικανοί γραφειοκράτες, όπως και οι Έλληνες συνάδελφοί τους, είναι συνήθως άνθρωποι με ελάχιστες επιστημονικές γνώσεις που περισσότερο ενδιαφέρονται να δώσουν την εντύπωση του άτεγκτου μαχητή παρά να προσφέρουν ουσιαστικές λύσεις) είχαν άλλη γνώμη και επέβαλλαν τη διενέργεια ιδιαίτερα χρονοβόρων και δαπανηρών μελετών για να αποδειχθεί το αυτονόητο. Και για να μπορέσει ο αναγνώστης να εκτιμήσει το μέγεθος της υποκρισίας, αξίζει να σημειωθεί πως η χρήση βακτηριδίων (όπως και χημικών) είναι ελεύθερη στις ΗΠΑ και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, εφόσον γίνεται σε εκτάσεις μικρότερες των 40 στρεμμάτων. Το αποτέλεσμα αυτής της κρατικής παρέμβασης ήταν πως καμία εταιρεία δεν εμφανίστηκε διατεθειμένη να πληρώσει για τους πιλοτικούς ψεκασμούς, με αποτέλεσμα η τεχνολογία να εγκαταλειφθεί. Και ενώ βέβαια οι διάφοροι αριστεριστές οικολόγοι μπορούν να υπερηφανεύονται για τη νίκη τους, δυστυχώς όμως τα αποτελέσματα του ανορθολογισμού τους τα πληρώνουν σήμερα οι καταναλωτές, όχι μόνο σε σχετικά πλούσιες χώρες όπως οι ΗΠΑ αλλά και σε χώρες του Τρίτου Κόσμου όπου με μέσα εισοδήματα της τάξης του $1 την ημέρα τους είναι αδύνατο να αντεπεξέλθουν στις υψηλές τιμές των γεωργικών προϊόντων.
Ας ελπίσουμε πως κάποτε η Επιστήμη και η Τεχνολογία θα απελευθερωθούν από τα δεσμά του Κράτους. Είναι η μόνη ελπίδα της ανθρωπότητας για ένα βιώσιμο (και άρα καλύτερο) μέλλον.
13 σχόλια:
Με τρομάζει το γεγονός ότι τέτοιες επεμβάσεις θεωρούνται ελαφρά τη καρδία ως ακίνδυνες, από επιστήμονες και μη. Τα οικοσυστήματα της γης έχουν περάσει εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθούν και να φτάσουν στο σημείο ισορροπίας που είναι τώρα και τώρα ερχόμαστε εμείς και μέσα σε ένα δευτερόλεπτο κάνουμε 1-2 κοντόθωρες μελέτες και λέμε ότι δεν υπάρχουν επιπτώσεις. Μα πως το ξέρετε; Το αν θα υπάρξει η οποιαδήποτε επίπτωση από ανθρώπινες γενετικές παρεμβάσεις θα είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε μόνο σε μεγάλο βάθος χρόνου. Μια απειροελάχιστη επέμβαση σε ένα χαοτικό σύστημα όπως είναι η φύση, μπορεί σε βάθος χρόνου να έχει τεράστιες επιπτώσεις. Ήδη τα αποτελέσματα της τεχνολογικής ανάπτυξης που ακολούθησε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μόλις τώρα έχουμε αρχίσει να τα γευόμαστε. Και δεν περιλάμβαναν καν γενετικές τροποποιήσεις.
Άσχετο:δεν ξέρω αν το ακούσατε, αλλά ήδη σε μια από τις πλέον παρθένες γωνιές του πλανήτη, στο χιόνι των Ιμαλαιών, ανακαλύφτηκαν βαρέα μέταλλα.
Ή μάλλον πιο σωστά "...βρήκαν βαρέα μέταλλα".
Αφού και μια "απειροελάχιστη επέμβαση" μπορεί σε "βάθος χρόνου" να έχει "τεράστιες επιπτώσεις" (τρέχα γύρευε πώς μπορούν να ερμηνευτούν αυτές οι φράσεις), τότε μια είναι η λύση: ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΙΠΟΤΑ.
...και περιμένετε να πεθάνετε από την πείνα .
Δημήτρη, δεν υπάρχει αμφιβολία πως από οποιαδήποτε επέμβαση γίνεται στο φυσικό περιβάλλον, από την πιο απλή (πχ χτίσιμο ενός κτιρίου) μέχρι την πιο σύνθετη θα υπάρχουν επιπτώσεις. Το ερώτημα είναι αν υπάρχει κάποια εναλλακτική λύση στο θεμελιώδες θέμα της διατήρησης του ανθρώπινου πολιτισμού. Διότι η επιστροφή στις σπηλιές που πάνω-κάτω προτείνουν οι οικολόγοι, ακόμα και αν ήμασταν διατεθειμένοι να την υποστούμε, δεν είναι και τόσο απλή: θα πρέπει ο μισός ανθρώπινος πληθυσμός να πεθάνει για να μπορέσει να γίνει κάτι τέτοιο.
Η επιστήμη είναι η μόνη διέξοδος αυτή τη στιγμή. Οι επιστήμονες κάνουν τις αναλύσεις με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα και προτείνουν τις περισσότερο εφικτές και ανώδυνες λύσεις. Το τι θα γίνει σε 100 χρόνια όχι οι επιστήμονες αλλά ούτε ο θεός ο ίδιος (αν υπήρχε) δεν μπορούν να γνωρίζουν.
Ούτε εσείς, ούτε ο ανώνυμος παραπάνω κατάλαβαν το σχόλιό μου. Δηλαδή, πρέπει να πηγαίνουμε από το ένα άκρο στο άλλο (από τις σπηλιές σε γενετικές επεμβάσεις). Καταρχήν, η οικολογία που ξέρω εγώ δεν μιλάει για επιστροφή σε σπηλιές. Μιλάει για τη χρήση και την ανάπτυξη έξυπνης τεχνολογίας που λειτουργεί σε αρμονία με το περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσεται. Οι γενετικές επεμβάσεις δεν είναι ήπια τεχνολογία, αλλά πολύ βίαιη και ακραία. Αυτό είναι γνωστό. Είναι ένα πράγμα να διασταυρώνεις ένα είδος πατάτας με ένα άλλο για να φτιάξεις κάτι καλύτερο και άλλο να διασταυρώνεις ελέφαντα με γατόψαρο και σπανάκι.
Αλλά μην ανησυχείτε για τους οικολόγους: έτσι όπως πάνε τα πράγματα, δεν θα έχει μείνει τροφή καθαρή για κανέναν σε λίγα χρόνια (ήδη ψάρια όπως τόννος, ξιφίας, σολομός είναι άκρως τοξικά σε όλο τον κόσμο, ενώ στην Αθήνα ήδη δεν μπορώ να βρω σε κανένα σούπερ μάρκετ κρεμμύδια που να μην είναι από τα τοξικά Οινόφυτα, βιολογικά και μη).
Και αλήθεια, μέχρι στιγμής τι ακριβώς έχουν εξυπηρετήσει οι γενετικές τροποποιήσεις αυτού του είδους; Τους φτωχούς μήπως που ποδοπατιούνται στις χώρες του Τρίτου Κόσμου για μια χούφτα αλεύρι; Ή μπας και η Μονσάντο θα τους δίνει τρόφιμα και γενετικά τροποποιημένους σπόρους τζάμπα; Στην Ινδία (αγροτική υπερδύναμη) είδε κανείς τι έγινε με τα γενετικά τροποποιημένα; Τον έλεγχο της παραγωγής από την Μονσάντο και τις άλλες εταιρείες που έχουν πατεντάρει τη φύση; Τις αυτοκτονίες των αγροτών;
Θα με ενδιέφερε να ακούσω τις «έξυπνες τεχνολογίες» τις οποίες προτείνει η Οικολογία. Διότι είναι εύκολο να μιλάμε γενικά και αόριστα αλλά δύσκολο να προτείνουμε κάτι το συγκεκριμένο. Η πρόταση της Οικολογίας στο παράδειγμα που προσπάθησα να αναπτύξω στο άρθρο που ανέβασα είναι να μην κάνουμε τίποτα. Το αποτέλεσμα είναι να πληρώνουμε ένα ποτήρι πορτοκαλοχυμού χρυσάφι. Και καλά εγώ το αντέχω, ο πολίτης όμως μιας χώρας του Τρίτου Κόσμου πως θα το αντέξει;
Μου κάνει εντύπωση πως κατατάσσεται τις γενετικές τροποποιήσεις στις «βίαιες και ακραίες» παρεμβάσεις. Πως ακριβώς καταλήξατε σε αυτό το συμπέρασμα; Γνωρίζετε πως αυτή τη στιγμή υπάρχει πληθώρα συστατικών τροφίμων τα οποία παρασκεύαζονται από γενετικά τροποποιημένους μικροοργανισμούς; Γνωρίζετε πως αν δεν υπήρχαν αυτοί οι οργανισμοί, θεμελιώδη συστατικά διατροφής όπως τα αμινοξέα θα τα πληρώναμε σε πενταπλάσια τιμή; Γνωρίζετε πως μια από τις ελάχιστες ελπίδες που έχει η ανθρωπότητα να αποδεσμευθεί από το πετρέλαιο και τα παραγωγα του είναι μέσω της παραγωγής βιοκαυσίμων από γενετικά τροποποιημένα φυτά και μικοοργανισμούς;
Για το θέμα των γενετικά μεταλλαγμένων φυτών που θίξατε, ελπίζω να βρω το χρόνο να γράψω κάτι σύντομα.
Και ένα γενικότερο σχόλιο που δεν αφορά τα σχόλια κανενός από τους συνομιλητές: είναι πεποίθησή μου πως η σημερινή παγκόσμια Αριστερά και η Οικολογία είναι η νέα Ιερή Εξέταση που θέλει να μας κρατήσει στο Μεσαίωνα. Οι πραγματικά προοδευτικοί άνθρωποι οφείλουν να αντισταθούν σε αυτό.
Κατ' αρχήν, μην με κατατάσσετε στην αριστερά, γιατί δεν ανήκω εκεί. Από εκεί και πέρα, σας εξήγησα γιατί οι γενετικές παρεμβάσεις αυτού του είδους είναι δυνητικά επικίνδυνες (και γιατί αν δεν είναι επικίνδυνες είναι πολύ νωρίς για να το πούμε). Γιατί είναι ένα πράγμα να διασταυρώσεις π.χ. είδη πατάτας μεταξύ τους και ν' αφήσεις την φύση να αποφανθεί για τη διασταύρωση και άλλο να παίρνεις γονίδια από γατόψαρο (που λέει ο λόγος) ή δεν ξέρω κι εγώ τι και να τα χρησιμοποιείς για να παράγεις πατάτες. Με τον δεύτερο τρόπο επεμβαίνεις μεταξύ διαφορετικών ειδών που μπορεί να μην έχουν και καμία άμεση εξελικτική σχέση μεταξύ τους. Τα αποτελέσματα απρόβλεπτα.
Από εκεί και πέρα, δεν είμαι ούτε βιολόγος, ούτε γεωπόνος για να σας προτείνω μια λύση. Οι χασούρες που περιγράφετε είναι ως ένα βαθμό αναπόφευκτες. Από εκεί και πέρα, δεν μπορώ να πιστέψω ότι η μόνη διαθέσιμη λύση για να περιοριστούν οι απώλειες από τα απρόβλεπτα του καιρού, είναι οι γενετικές παρεμβάσεις.
Δεν σας κατέταξα στην Αριστερά, διευκρίνησα πως η τελευταία παράγραφος του σχολίου μου δεν αφορούσε κανένα συνομιλητή.
Οι αναπόφευκτες χασούρες στις οποίες αναφέρεστε είναι ανθρώπινες ζωές. Έχουμε να επιλέξουμε μεταξύ δύο λύσεων: ή αφήνουμε τα πράγματα όπως είναι διότι μας τρομάζουν οι γενετικές τροποποιήσεις (οπότε μερικές χιλιάδες συνάνθρωποί μας καταδικάζονται στο θάνατο) ή κάνουμε κάτι για το οποίο οι μεν επιστήμονες αυτή τη στιγμή μας λένε πως δεν είναι επικίνδυνο, οι δε Οικολόγοι δεν μπορούν να μας εξηγήσουν γιατί κατ αυτούς είναι επικίνδυνο. Νομίζω πως κάθε άνθρωπος ο οποίος έχει τη στοιχειώδη λογική και ενδιαφέρεται όχι μόνο για την πάρτη του θα επέλεγε το δεύτερο.
Η εισαγωγή γονιδίων από ένα Είδος στο άλλο είναι ένας από τους πολλούς μηχανισμούς που χρησιμοποιεί η Φύση για να επιτύχει την Εξέλιξη των Ειδών. Ονομάζεται horizontal gene transfer και συμβαίνει κατ αρχάς μεταξύ ειδών που δημιουργούν συμβιοτικές σχέσεις (symbiotic relationships) όπως για παράδειγμα μεταξύ φυτών και μονοκύτταρων οργανισμών (βακτήρια, fungi, endophytes etc.) τα οποία κάνουν colonize αυτά τα φυτά. Οι άνθρωποι επομένως δεν χρησιμοποιούν μια πρωτόγνωρη τεχνολογία κάνοντας γενετική μηχανική. Παίρνουν την φυσική εξέλιξη των ειδών (Evolution) και την χρησιμοποιούν προς όφελος τους (Directed Evolution).
Ναι, μόνο που παραλείψατε να πείτε ότι το horizontal gene transfer είναι ένα πράγμα όταν γίνεται μέσα στα πλαίσια της φυσικής ροής του χρόνου και της εξέλιξης και ένα εντελώς άλλο πράγμα όταν γίνεται από τον άνθρωπο. Η φύση έχει τους δικούς τους μηχανισμούς και δικλείδες ασφαλείας για να δεχτεί ή να απορρίψει επιλογές.
Όπως και να έχει όμως, αδυνατώ να πιστέψω γιατί μια τέτοια γενετική παρέμβαση θα έσωζε ζωές; Κινδύνευσαν ποτέ στο *δυτικό κόσμο* ζωές από την απώλεια ή καταστροφή μιας σοδειάς; Ή όλο αυτό γίνεται για να ωφεληθεί ανιδιοτελώς ο επονομαζόμενος τρίτος κόσμος;
Δημήτρη , αν και δεν ανήκετε στην Αριστερά , επιτρέψτε μου να παρατηρήσω οτι ο λόγος σας διακρίνεται από τα λογικά κενά που παρατηρούνται στη ρητορική της αριστεράς . Για παράδειγμα , ποιός σας είπε οτι για να ωφεληθεί ο τρίτος κόσμος και γενικά οι φτωχοί είναι απαραίτητη η ανιδιοτέλεια εκ μέρους των ¨πλουσίων¨ ή των ¨επιστημόνων¨; Κλασσική ιδεοληψία της αριστεράς ( αλλά και της ¨λαικής¨δεξιάς οκ το ομολογώ) .Στην πραγματικότητα το αντίθετο συμβαίνει . Ψάξτε λίγο για έννοιες όπως zero sum game , βελτίωση Παρέτο , trickle down effect κλπ κλπ κλπ
LOL. Να λείπει το ιδεολογικό πατρονάρισμα και να μην καταλαβαίνετε ό,τι θέλετε, αγαπητέ ανώνυμε. Ρητορικές ήταν οι ερωτήσεις μου κι εσείς αμέσως διαβάσατε "ανιδιοτέλεια". Και καλό θα ήταν επίσης να μην παίρνετε τον συνομιλητή σας for granted, προτείνοντάς μου να "ψάξω" έννοιες.
Δημοσίευση σχολίου