Παρασκευή 5 Αυγούστου 2011

Και όλα θυμίζουν ξανά Αύγουστο του 2008...


Η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία θυμίζει πια επικίνδυνα τον Αύγουστο του 2008. Τρισεκατομμύρια ευρώ σε bailouts εταιρειών, τραπεζών, ακόμη και κρατών όχι μόνο δεν μας έφεραν την πολυπόθητη ανάπτυξη αλλά φαίνεται να μας οδηγούν σε μια κρίση πολύ χειρότερη από την προηγούμενη.

Η κρίση του 2008 οφείλοταν σε μεγάλο βαθμό στον τομέα της οικονομίας που απολαμβάνει τα περισσότερα κρατικά προνόμια, δηλαδή τον τραπεζικό και στα τεχνητά χαμηλά επιτόκια που επέβαλαν οι Κεντρικές Τράπεζες. Αυτή η κρίση αντιμετωπίστηκε από τις κυβερνήσεις όλου του κόσμου σχεδόν πανομοιότυπα, με την επιστροφή σε έναν αναπαλαιώμενο, αλλά δυστυχώς το ίδιο επικίνδυνο, κεϋνσιανισμό.

Στις ΗΠΑ ο Μπους και ο Ομπάμα , παρά τις υποτιθέμενες διαφορές τους, εφάρμοσαν την ίδια πολιτική : διέσωσαν αποτυχημένες τράπεζες και επιχειρήσεις και έριξαν δισεκατομμύρια δολλάρια στην οικονομία μέσω μεγαλεπήβολων και πανάκριβων πακέτων ενίσχυσης. H Oμοσπονδιακή Τραπεζα (FED) με τη σειρά της διατήρησε τα επιτόκια σε τεχνητά χαμηλά επίπεδα και διοχέτευσε άφθονο ρευστό στην οικονομία έστω και με την πιο σοφιστικέ μεθόδο του "quantitative easing". Στην Ευρώπη πάλι , οι κυβερνήσεις δεν επιβάρυναν τους φορολογούμενους μόνο με bailouts τραπεζων και επιχειρήσεων, αλλά και με πακέτα διάσωσης ολόκληρων χωρών για να κρατηθεί στη ζωή το ουτοπικό σχέδιο του ευρώ. Ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγόρασε σωρηδόν κρατικά ομόλογα από τις προβληματικες οικονομίες της ΕΕ και παρείχε φτηνές πιστώσεις στις δοκιμαζόμενες τράπεζες των χωρών αυτών.

Και σήμερα τρία χρόνια μετά και αφού εφαρμόστηκε όλο το κεϋνσιανό οπλοστάσιο, ποιό είναι το αποτέλεσμα; Οι κρατικές δαπάνες βρίσκονται στα ύψη , το δημόσιο χρέος αγγίζει πρωτόγνωρα επίπεδα και απειλεί τη βιωσιμότητα των Δυτικών οικονομιών και το επίπεδο ζωής μας , η ανάπτυξη είναι στην καλύτερη περίπτωση αναιμική και εξαιρετικά εύθραυστη , η ανεργία διατηρείται σε πολύ υψηλά ποσοστά , η αβεβαιότητα και ο φόβος για το μέλλον έχουν κυριεύσει τους πολίτες όλου του Δυτικού Κόσμου(ακόμη και τους συνήθως αισιόδοξους Αμερικάνους) . Επιπρόσθετα, στην Ευρώπη, παρά τα τεράστια ποσα που δόθηκαν για να μην επεκταθεί η κρίση στην υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης , την Ελλάδα σύντομα ακολούθησαν η Ιρλανδία και η Πορτογαλία ενώ φαίνεται να έρχεται αυτό που όλοι φοβόμασταν : η σειρά της Ισπανίας και της Ιταλίας . Τα χρηματιστήρια βουλιάζουν παντού στον κόσμο και νομίζεις πως βρισκόμαστε ξανά στις πρώτες ημέρες της προηγούμενης οικονομικής κρίσης, που απ'ότι φαίνεται δεν τελείωσε ποτέ. Και δυστυχώς γι άλλη μια φορά, οι πολιτικές και οικονομικές ελιτ της Δύσης δεν λένε να βαλουν μυαλό. Η ΕΚΤ άρχισε πάλι να αγοράζει ομόλογα των υπερχρεωμένων κρατών , ενώ αν διαβάσεις τις προτάσεις που γίνονται από πολιτικά κόμματα, "σοβαρούς" δημοσιογράφους και "επιφανείς" οικονομολόγους θα διαπιστώσεις πως επιμένουν στις ίδιες αποτυχημένες συνταγές, αυτή τη φορά μάλιστα σε ακόμη πιο ενίσχυμένη μορφή ( πχ ενισχυση του Μηχανισμού Στήριξης με επιπλέον κεφάλαια, ενέσεις ρευστότητας από τις Κεντρικές Τράπεζες, ευρωομόλογα κτλ). Και κανείς δεν αναρωτιέται πόσο εφικτό είναι , οικονομικά και πολιτικά, να διασωθούν τόσο μεγάλες οικονομίες όπως της Ιταλίας ή της Ισπανίας.

Το 2008 οι κυβερνήσεις δεν άφησαν την αγορά να διορθωθεί. Αν το έκαναν, θα είχαμε μια σύντομη και απότομη πτώση , που όμως θα καθάριζε την οικονομία από τις σκάρτες επιχειρήσεις και τράπεζες και θα δημιουργούσε σύντομα τις βάσεις για έναν νέο , πιο υγιή αυτή τη φορά, κύκλο ανάπτυξης. Δυστυχώς, για όλους μας, το μόνο που κατάφεραν οι συνταγές των μαθητευόμενων μάγων του κεϋνσιανισμού ήταν να μας οδηγήσουν σε μια νέα κρίση δημόσιου χρέους , με συνέπειες που κάνουν την κρίση του 2008 να μοιάζει με μια ευχάριστη βόλτα στην παιδική χαρά.

[Διαβάστε επίσης τί γράφαμε το Μαϊο του 2010 : "Μήπως ο κρατισμός ζει τις πρώτες μέρες του δικού του 1989;"]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου