"Μπήκε με το αρχοντικό σβέλτο της βάδισμα, μ'αυτή του τη νύξη μιας μακροχρόνιας καταπιεσμένης αμηχανίας , αδεξιότητας που μετεξελίχθηκε σε δύναμη...Ο Νικ παρακολουθούσε με πρωτόγνωρο ενδιαφέρον, καθώς εκείνη πλησίαζε. Ήταν και πάλι υπεράνω συμπεριφορών, παρότι αριστοκρατική και στολισμένη. Τα μαλλιά της τόσο τέλεια που άρχισε να τα φαντάζεται βρεγμένα να κρέμονται στο πρόσωπο της. Φορούσε μακριά μαύρη φούστα κι ένα λευκόχρυσο σακάκι με φαρδιούς ώμους, εκπληκτικά κεντήματα, σαν στολή Ρουριτανού και βαθύ ντεκολτέ που φανέρωνε ένα θεσπέσιο μαργαριταρένιο περιδέραιο."
Alan Hollinghurst, "Η Γραμμή της Ομορφιάς"
Πριν λίγα χρόνια σε μια γκαλερί στο Λονδίνο, παρουσιάστηκε μια έκθεση με φωτογραφικά πορτραίτα των πιο διάσημων gay icons της εποχής μας. Δίπλα στην Kylie Minogue και τον Freddie Mercury, βρίσκοταν και μια φωτογραφία που ίσως δε θα περίμενε κανείς να δει σε ένα τέτοιο χώρο. Η φωτογραφία της πρώην πρωθυπουργού της Μ.Βρετανίας, Margaret Thatcher. Αν λάβoυμε υπόψη μας την επικρατούσα άποψη, δύσκολα θα χαρακτηρίζαμε την "Σιδηρά Κυρία" ως μια gay friendly φιγούρα . Αντίθετα θεωρείται μια πολιτικός της "Σκληρής Δεξιάς", που υποστήριζε φανατικά τις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες. Επίσης, η κυβέρνηση Thatcher δε δίστασε να ψηφίσει την περίφημη "Παράγραφο 28", με την οποία απαγόρευε στις τοπικές αρχές να προωθούν την ομοφυλοφιλία στα σχολεία. Η διάταξη αυτή προκάλεσε, δικαιολογημένα, θύελλα αντιδράσεων από την gay κοινότητα. Τί με κάνει όμως, παρ'όλα αυτά, να πιστεύω πως υπάρχουν λόγοι για να θεωρησουμε την Μάργκαρετ Θάτσερ σαν ένα από τα πιο εμβληματικά gay icon της εποχής μας; Λόγοι στυλ αλλά κυρίως λόγοι ουσίας.
Η Θάτσερ ανήκει σε μια κατηγορία γυναικών που ανέκαθεν λάτρευαν οι ομοφυλόφιλοι. Δυναμικές, αποφασιστικές ,φιλόδοξες γυναίκες, με μια γερή δόση bitchiness. Γυναίκες που ξέρουν όχι μόνο να επιβιώνουν αλλά και να επιβάλλονται σε ένα καθαρά εχθρικό περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο πως ακόμη και σε μια τόσο σκληρή κριτική της θατσερικής πολιτικής, όπως είναι το μυθιστόρημα "Η Γραμμή της Ομορφιάς" , ο gay συγγραφέας Alan Hollinghurst δεν κρύβει την υπνωτική έλξη που του ασκεί η προσωπικότητα και η φιγούρα της Σιδηράς Κυρίας.
Μετά είναι το αμίμητο στυλ της Thatcher. Ο τόνος της φωνής της, το βλέμμα της, η έντονη θεατρικότητα των κινήσεων της και φυσικά οι δολοφονικές της ατάκες: "Κανείς δεν θα θυμόταν τον Καλό Σαμαρείτη, αν είχε μόνο καλές προθέσεις. Είχε και χρήματα!" ή το μήνυμα που έστειλε στους εσωκομματικούς της αντιπάλους, όταν της ζητούσαν να υποχωρήσει μπροστά στις αντιδράσεις που γεννούσε η πολιτική της: "You turn if you want to. The lady's not for turning!" . Ατάκες που άνετα θα μπορούσε να εκτοξεύσει , με ανασηκωμένο φρύδι και μπλαζέ ύφος, η Joan Crawford ή η Bette Davis σε κάποια παλιά χολυγουντιανή ταινία της δεκαετίας του '40! Και τέλος, κοιτάξτε μια φωτογραφία της Σιδηράς Κυρίας : τα πολύχρωμα ταγιερ, οι αεροδυναμικές βάτες, οι τεράστιοι φιόγκοι, τα καπέλα, οι πέρλες, η ξανθιά κόμμη με την άφθονη λακ! Πραγματικά, ιδανικο role model για όλες τις drag queens αυτού του κόσμου!
Για να ανέβει όμως η Margaret Thatcher στο βάθρο του gay icon, υπάρχουν κυρίως λόγοι ουσίας. Λόγοι που , παραδόξως, αφορούν την πολιτική της . Παρότι, η Σιδηρά Κυρία είχε συντηρητικές προσωπικές απόψεις σε κοινωνικά θέματα , πάνω απ'ολα πίστευε σε έναν "live and let live" συντηρητισμό . Πίσω στη δεκαετία του '60, ήταν μια από τους ελάχιστους βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος που ψήφισε υπέρ της αποποινικοποίησης της ομοφυλοφιλίας (καθώς και υπέρ της αποποινικοποίησης της μοιχείας) . Πέρα από την "Παράγραφο 28" (εξαιτίας της οπόιας δεν καταδικάστηκε ποτέ κανείς) δεν χρησιμοποίησε με άλλο τρόπο την κρατική εξουσία εναντίον των ομοφυλόφιλων ,ενώ δεν υπάρχουν ούτε δηλώσεις της που να καταδικάζουν την ομοφυλοφιλία. Μάλιστα, στις κυβερνήσεις της δεν είχε πρόβλημα να χρησιμοποιήσει gay υπουργούς όπως τον Nicholas Eden (που ήταν ένα από τα πρώτα θύματα του Aids).
Αλλά η κυριότερη συνεισφορά της στα gay δικαιώματα ήρθε ίσως άθελα της. Η Thatcher δε βελτίωσε τη θέση των ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών με κυβερνητικά διατάγματα αλλά με την οικονομική πολιτική της. Ο οικονομικός φιλελευθερισμός που εφάρμοσε, οδήγησε στο άνοιγμα των αγορών, στην απόκτηση ιδιοκτησίας από εκατομμύρια Βρετανούς και ενδυνάμωσε την πίστη στις απεριόριστες δυνατότητες της ατομικής πρωτοβουλίας . Σε ολόκληρη την κοινωνία διαχύθηκε μια κουλτούρα έντονου ατομικισμού, δημιουργώντας ένα ιδανικό περιβάλλον όπου θα μπορούσε να βελτιωθεί η θέση των gays . Αυτό το ατομικιστικό πνεύμα ενίσχυσε την ανεξαρτησία και την αυτοπεποίθηση των ομοφυλόφιλων. Συνειδητοποίησαν πως δε χρειάζεται να δίνουν σε κανέναν λογαριασμό για τη ζωή τους. Οι δυνάμεις της αγοράς το τελευταίο πράγμα που κοιτάνε είναι ο σεξουαλικός προσανατολισμός των παραγωγών και των καταναλωτών. Οι ομοφυλόφιλοι κατάλαβαν γρήγορα τη δύναμη που είχαν οι ικανότητες τους σε ένα ανταγωνιστικό αλλά αξιοκρατικό εργασιακό περιβάλλον καθώς και τη δύναμη που είχαν σαν καταναλωτές με τα χρήματα τους. Σιγά σιγά ξεκίνησε μια αποδοχή εκ μέρους της κοινωνίας, που πήγαζε από τις εμπορικές-εργασιακές σχέσεις ,επιφανειακή αρχικά που όσο όμως περνούσαν τα χρόνια έγινε πιο ουσιαστική. Όλα αυτά άνοιξαν το δρόμο τα επόμενα χρόνια για την κατάκτηση της πλήρους νομικής και πολιτικής ισότητας.
Το παράδοξο είναι πως ακόμη και οι δημιουργοί κάποιων καλλιτεχνικών έργων που φαινομενικά επικρίνουν τις πολιτικές της Margaret Thatcher , ίσως χωρίς να το καταλαβαίνουν, δίνουν μια εικόνα για τον θατσερισμό που είναι τελικά μάλλον θετική. Η νέα ηδονιστική , γεμάτη σεξ, ζωή του Nick Guest στη "Γραμμή της Ομορφιάς" μακριά από την ασφυκτική επαρχία, δεν είναι μια άμεση συνέπεια του ατομικιστικού πνεύματος της εποχής; Στο "Billy Elliot", ο μικρός ήρωας αποφασίζει να ακολουθήσει τα όνειρα του, ακόμη και όταν αυτά πηγαίνουν τελείως κόντρα με τις macho αξίες της εργατούπολης. Δε δέχεται την προκαθορισμένη μοίρα του να γίνει ένας ακόμη εργάτης, αφήνει πίσω του τα ανθρακωρυχεία που παρακμάζουν , τα συνδικάτα που ορίζουν τη ζωή της μικρής του πόλης και ανοίγει τα φτερά του για το Λονδίνο. Ο Billy Elliot δεν εκπροσωπεί καλύτερα από κάθε άλλον το θατσερικό-φιλελεύθερο πρότυπο της δεκαετίας του '80;
Και εν τέλει , για όσους μένουν ασυγκίνητοι από τις "βαθυστόχαστες" πολιτικές μου αναλύσεις και εξακολουθούν να έχουν αμφιβολίες κατά πόσο η Thatcher πρέπει να θεωρηθεί gay icon : Ξέρετε πολλούς πολιτικούς να γιορτάζουν τα γενέθλια τους παρέα με την ...Shirley Bassey και την Joan Collins;
[Το άρθρο αυτό το έγραψα τον Ιανουάριο του 2008 σε κάποιο μπλογκ που δεν υπάρχει πια. Το θυμήθηκα με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου τρέιλερ από την πολυαναμενόμενη ταινία "The Iron Lady", όπου την Maggie υποδύεται η σπουδαία Meryl Streep.]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου