Μέχρι πριν λίγες εβδομάδες η ΕΕ,το ΔΝΤ , η ελληνική κυβέρνηση και οι "εκσυγχρονιστές" δημοσιογράφοι εμφανίζονταν βέβαιοι πως δεν χρειάζεται αναδιάρθρωση του ελληνικου χρέους. Η ,κατά γράμμα, εφαρμογή του Μνημονίου, μας έλεγαν , αρκούσε για να μας βγάλει από την κρίση. Και να που σήμερα , οι επίδοξοι σωτήρες της ελληνικής οικονομίας προσγειώνονται στην σκληρή οικονομική πραγματικότητα και συνειδητοποιούν επιτέλους αυτά που οι σοβαροί οικονομικοί αναλυτές έγραφαν εδώ και μήνες : η αναδιάρθρωση είναι αναπόφευκτη γιατί πολύ απλά τα νούμερα δεν βγαίνουν! Όμως και αυτό το σχέδιο που ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν φαίνεται ικανό να λύσει τα προβλήματα ούτε της Ε.Ε. , αλλά ούτε και της Ελλάδας. .
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τύπου , το σχέδιο της ΕΕ θα περιλαμβάνει τις εξής κινήσεις:Η Ελλάδα θα δανείστει και άλλα 50 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) – πέρα από τα 110 δισεκατομμύρια που έχει ήδη δανειστεί από την ΕΕ και το ΔΝΤ. Το επιτόκιο θα κινείται μεταξύ 4%-5%, δηλαδή πολύ χαμηλότερο από την τιμή της αγοράς. Τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν από την ελληνική κυβέρνηση για να επαναγοράσει ομόλογα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τους ιδιώτες, στο 65% με 75% της ονομαστικής τους αξίας. Σε κάθε περίπτωση, η επαναγορά από ιδιώτες επενδυτές θα γίνει σε απολύτως εθελοντική βάση, ώστε να μη θεωρηθεί η επαναγορά αναγκαστική αναδιάρθρωση χρέους . Επίσης, η ΕΕ και το ΔΝΤ θα αυξήσουν την περίοδο αποπληρωμής του πρόσφατου δανείου των 110 δισ. ευρώ έως 10 χρόνια (ή ακόμη και 30, σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα),από τρία χρόνια και διετή περίοδο χάριτος που ισχύει σήμερα. Παρόμοια επιμήκυνση του χρέους θα ζητηθεί και από τους ιδιώτες επενδυτές.
Πριν λίγες μέρες, το βρετανικό think tank "Open Europe" δημοσίευσε μια εξαιρετική μελέτη που φανερώνει τις αδυναμίες του ευρωπαϊκού σχεδίου:
- Το σχέδιο εξακολουθεί να κινείται στην ίδια αδιέξοδη λογική πως η κρίση χρέους θα λυθεί με ακόμη περισσότερο χρέος, μιας και προϋποθέτει και άλλο δάνειο από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
-Το σχέδιο είναι ανεπαρκές. Σύμφωνα με τους πιο έγκυρους αναλυτές, για να είναι βιωσιμη η εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους πρέπει να πέσει σε επίπεδα κάτω του 100%. Δηλαδή πρέπει να γίνει διαγραφή τουλάχιστον του 37% του όλου χρέους. Με το ευρωπαίκό σχέδιο, πρόκειται να διαγραφεί μόνο το 2,4% με 4,2%, οπότε στο τέλος το χρέος θα είναι και πάλι στο πολύ υψηλό επίπεδο του 145% με 148%.
- Από τη στιγμή που η επαναγορά των ομολόγων που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές θα γίνει σε εθελοντική βάση, τί μας εγγυάται πως θα συμφωνήσουν σε κάτι τέτοιο;
- To σχέδιο δημιουργεί σημαντικό ηθικό κίνδυνο (moral hazard) . Ενω σε μια κανονική αναδιάρθρωση , το κόστος αναλαμβάνουν κυρίως οι δανειστές, στην αναδιάρθρωση αλά... ευρωπαϊκά το κόστος θα αναλάβουν για άλλη μια φορά, κατά την προσφιλή τακτική της Ε.Ε., οι φορολογούμενοι. Τα νέα δάνεια με χαμηλότερο επιτόκιο καθώς και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του πρόσφατου δανείου των 110 δις , σημαίνει πως η ΕΕ εγγυάται την απρόσκοπτη εισροή φτηνού χρήματος σε μια χώρα που τα έκανε "θάλασσα" με τα οικονομικά της. Γίνεται έτσι σαφής η θέση της ΕΕ πως δεν πρόκειται να αφήσει καμιά χώρα-μέλος της να πτωχεύσει. Αυτό όμως σημαίνει πως ένα σημάντικο κίνητρο για τα κράτη-μέλη να ασκήσουν υπεύθυνη οικονομική πολιτική (δηλαδή ο φόβος της χρεωκοπίας) παύει να υπάρχει.
Δυστυχώς, το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους που επεξεργάζεται η ΕΕ δεν συνιστά στροφή της ευρωπαϊκής πολιτικής αλλά διαιώνιση της ίδιας λανθασμένης τακτικής του συνεχούς δανεισμού που ακολουθείται τους τελευταίους μήνες και δεν μας έχει οδηγήσει πουθενά . Όμως με αυτό τον τρόπο, το μόνο που καταφέρνουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι να επιτείνουν τα αδιέξοδα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας και να μεταθέτουν το χρόνο εξόδου από την κρίση στο όλο και πιο μακρινό μέλλον.
[Διαβάστε επίσης στο "ΜπλεΜήλο": "Τί σημαίνει για την Ελλάδα η εναρμόνιση της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής" και "Το 'κούρεμα' στο χρέος είναι οικονομική και ηθική αναγκαιότητα"]
