Το δόγμα της πρωθυπουργικής αθωότητας

Στην Ελλάδα υπάρχει η συνήθεια να αναγνωρίζουμε την ανεπάρκεια συγκεκριμένων ατόμων, στην ουσιαστικά ύψιστη πολιτική θέση, αυτή του πρωθυπουργού, μετά την λήξη της θητείας τους. Είναι μια ιδιαίτερα κακή συνήθεια.

Είναι γνωστό για το πως γίνεται η δημοσιογραφική κάλυψη των πρώτων μηνών μιας κύβέρνησης. Στην αρχή υπάρχουν ελπίδες και ο πρωθυπουργός είναι κάτι σαν την πολιτική αυθεντία της χώρας.
Σύντομα όμως αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα γκρίζα σύννεφα. Υπάρχουν εμφανή σημάδια αποσυντονισμού, αναποτελεσματικότητας, εσωτερικής διαμάχης και στο τέλος μια εικόνα πλήρους διάλυσης.

Εν τω μεταξύ διαβάζουμε ότι ο πρωθυπουργός στην αρχή συσκέπτεται, μετά προβληματίζεται, μετά ανησυχεί και στο τέλος είναι πραγματικά... εξοργισμένος.

Μετά, όταν ο πρωθυπουργός έχει πάει σπίτι του, αρχίζουν να βγαίνουν στην δημοσιότητα ιστορίες για την έλλειψη στόχων και συντονισμού από μέρους του. Μαθαίνουμε για τον πρωθυπουργό που ουσιαστικά ενδιαφερόταν περισσότερο να προεδρεύει παρά να κυβερνά.

Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της Καθημερινής διαβάζουμε ότι “Καθώς το έλλειμμα συντονισμού, ελέγχου ή ακόμη και συνεννόησης των υπουργείων τείνει να προσλάβει πρωτοφανείς διαστάσεις, η «Κ» αναλαμβάνει σήμερα μια μάλλον αυτονόητη δημοσιογραφική πρωτοβουλία: να καταγράψει συνοπτικά τις υποχρεώσεις κάθε υπουργείου από το Μνημόνιο και κυρίως να επισημάνει σε ποιες περιπτώσεις οι υπουργοί έχουν ήδη καθυστερήσει αναιτιολόγητα, με συνέπεια να επικρέμαται πάνω από τη χώρα ο κίνδυνος επιβολής νέων επαχθέστερων μέτρων.”
Ακολουθεί ένα πλούσιο ρεπορτάζ για τα απίστευτα κυβερνητικά κενά.

Την ίδια ημέρα στο Βήμα μαθαίναμε για τον κίνδυνο “να τιναχθεί στον αέρα εν τη γενέσει του το δημοσιονομικό πλαίσιο 2012-2015,” από “προσωπικές στρατηγικές υπουργών, πραγματικές αδυναμίες περικοπών, αλλά και το φόβο για το πολιτικό κόστος.”

Υπουργός θα δηλώσει στην εφημερίδα ότι “Βρισκόμαστε στο σημείο όπου η πολιτική ατολμία και η έλλειψη ομοψυχίας, μπορεί να μας οδηγήσουν σε αδιέξοδο και σε πολιτική κρίση, με απρόβλεπτες εξελίξεις.”

Ο κ. Παπανδρέου έχει ξεκινήσει “κύκλο επαφών.”

Είμαστε ίσως η χειρότερη χώρα στο να κρίνουμε τις διοικητικές ικανότητες αυτών που πρόκειται να αναλάβουν τα ηνία ενός τεράστιου και εντελώς ανοργάνωτου κράτους.
Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που θα αντιμετώπιζε ακόμα και ο πιο ικανός μάνατζερ, με εξαιρετικά πολιτικά κριτήρια και ένστικτα, εμείς επιμένουμε να ‘διορίζουμε’ ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερες ικανότητες, που έχουν αναδειχθεί από ένα σύστημα δημοσίων σχέσεων και λαϊκισμού.

Η πικρή αλήθεια είναι ότι ο κ. Παπανδρέου δεν κάνει για την δουλειά. Δεν αποκλείω καθόλου ότι ως άτομο θα μπορούσε να έχει αποκτήσει εξαιρετικές ικανότητες και ότι έχει τις καλύτερες προθέσεις. Αλλά δυστυχώς έχει γαλουχηθεί σε ένα σύστημα που τον έχει διδάξει ό,τι το χειρότερο για την υπάρχουσα κρίση.
Η κυβέρνηση του δεν παραπαίει παρά τις προσπάθειές του, αλλά εξαιτίας των αδυναμιών του.

Φυσικά δεν είναι μόνο ο κ. Παπανδρέου. Η κυβέρνηση, το κόμμα και γενικότερα το πολιτικό σύστημα συμπάσχουν.

Πολύ φοβάμαι ότι οι συχνές εξορμήσεις του κ. Παπανδρέου στο εξωτερικό προδίδουν την αμηχανία του και την άρνηση του να αποδεχτεί μια πραγματικότητα που, πριν ξεσπάσει η κρίση, την είχε φανταστεί εντελώς διαφορετικά.

Ο κ. Παπανδρέου είχε φανταστεί τον εαυτό του ως τον πρωθυπουργό της πράσινης ανάπτυξης (δλδ περισσότερος κρατισμός), των “ώριμων” μεταρρυθμίσεων (δλδ συμφωνία συνδικάτων = μηδέν μεταρρυθμίσεις), των νέων κοινωνικών πολιτικών (δλδ περισσότερες δαπάνες/κράτος νταντά), των πεφωτισμένων συνεδρίων Σύμης και των αφελών και άκαρπων διεθνών δράσεων τύπου Ολυμπιακή εκεχειρία.

Η πραγματικότητα όμως του επιφύλαξε μια τραγική έκπληξη. Τον καλεί να κυβερνήσει αντί να ξοδέψει, να πείσει αντί να κολακεύσει, να πάρει δύσκολες αποφάσεις και να συγκρουστεί με οργανωμένα συμφέροντα αντί να λαϊκίσει.
Δυστυχώς, ένας Παπανδρέου, κάνει ότι το δυνατόν για να αποφύγει αυτό το “ραντεβού με την ιστορία.”