Αριστερός ανορθολογισμός και κλωνοποίηση

Ο Φόβος, ιδιαίτερα ο φόβος απέναντι στο καινούργιο, υπήρξε ανέκαθεν μια από τις κύριες αιτίες του ανθρώπινου ανορθολογισμού: όσο περισσότερο φοβάται ένας άνθρωπος, τόσο λιγότερο μπορεί να σκέφτεται ελεύθερα με αποτέλεσμα να μετατρέπεται σε ον ετερόβουλο και να γίνεται επιρρεπής σε διάφορους αυτόκλητους «σωτήρες», παλαιότερα θρησκευτικούς και πιο πρόσφατα συνήθως πολιτικούς. Αυτός ο φοβικός ανορθολογισμός έχει εκδηλωθεί σε διάφορες περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας και με διάφορες μορφές. Συνήθως όμως στις Δυτικές κοινωνίες η μεγάλη περίοδος που ακολούθησε την πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας μέχρι και τις απαρχές του Διαφωτισμού θεωρείται σημείο αναφοράς του φοβικού ανορθολογισμού και σκοταδισμού καθώς αυτή ήταν η περίοδος κατά την οποία ο φόβος απέναντι σε υπερφυσικές δυνάμεις (Σατανάς, δαιμόνια) οδήγησε τόσο την Εκκλησία όσο και τα επιμέρους δυτικά κράτη να επιδοθούν σε ένα ανελέητο κυνηγητό ανθρώπων με την κατηγορία πως ήταν αιρετικοί, δαιμονισμένοι ή μάγισσες. Από επιστημονικής απόψεως, αυτή ήταν και η ίδια περίοδος κατά την οποία οι δυτικές κοινωνίες βίωσαν μια περίοδο αλυσιδωτών επιδημιών που προκάλεσε η μόλυνση της σίκαλης- ένα δημητριακό που για πολλούς αιώνες αποτέλεσε μια από τις πιο διαδεδομένες πρώτες ύλες για την παρασκευή ψωμιού και ζωοτροφών στην Ευρώπη-από τον μύκητα ergot, ένα δηλητηριώδες μανιτάρι που παράγει την τοξική ουσία εργοταμίνη, η κατανάλωση της οποίας δημιουργεί παραισθήσεις, ασυνήθιστες συμπεριφορές και σπασμούς των μυών.

Τα συμπτώματα αυτά έδιναν πολλές φορές την εντύπωση πως οι ασθενείς ήταν «δαιμονισμένοι». Και αυτή η λανθασμένη εντύπωση οδηγούσε πολύ συχνά σε θανατικές καταδίκες είτε από την Πολιτεία, είτε από τις τοπικές κοινωνίες είτε από την Εκκλησία με την κατηγορία της Μαγείας. Μερικές από τις ευρύτερα γνωστές δίκες για Μαγεία είναι αυτές που έλαβαν χώρα στο περίφημο Σάλεμ της Μασαχουσέτης την περίοδο 1691-1692, μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από ιδιαίτερα αυξημένο αριθμό βροχοπτώσεων και γενικότερα υψηλή υγρασία, δηλαδή καιρικών συνθηκών που ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη του μύκητα ergot. Εκείνο τον καιρό, στην περιοχή του Σάλεμ ζούσαν δύο κορίτσια που υπέφεραν από συμπτώματα τα οποία θα μπορούσαν να προκληθούν από δηλητηρίαση τύπου ergot (εργοτισμός, ergotism), όπως παραισθήσεις κατά τη διάρκεια των οποίων ισχυρίζονταν πως μπορούσαν να διακρίνουν τα «σημάδια του διαβόλου» σε ανθρώπους. Τα «οράματα» των κοριτσιών, σε συνδυασμό με την άγνοια των χωρικών και τη δεισιδαιμονία της εποχής οδήγησαν την τοπική αγροτική κοινωνία του Σάλεμ σε μαζική υστερία: οι ντόπιοι, φοβούμενοι πως η περιοχή τους είχε ξαφνικά βρεθεί υπό την επήρεια δαιμονίων τα οποία μεταξύ άλλων κατέστρεφαν τη σοδειά και δηλητηρίαζαν τις τροφές, αποφάσισαν να αναλάβουν δράση μέσω εξορκισμών καθώς και με μαζικές δίκες ανθρώπων για τους οποίους υπήρχαν υποψίες πως ήταν δαιμονισμένοι ή μάγισσες. Οι δίκες αυτές κατέληξαν με περισσότερους από 20 ανθρώπους να βρουν φρικτό θάνατο ριχνόμενοι ζωντανοί στην πυρά.

Έχουν περάσει πάνω από 300 χρόνια από τις δίκες του Σάλεμ και πάνω από 100 χρόνια από τότε που η τελευταία μαζική επιδημία εργοτισμού έλαβε χώρα σε δυτική κοινωνία. Παρ’ όλα αυτά, και ενώ θέλουμε να πιστεύουμε πως ζούμε πλέον σε ορθολογικές, δημοκρατικές κοινωνίες, ο φοβικός ανορθολογισμός παραμένει το ίδιο επίκαιρος και το ίδιο ισχυρός όπως και τότε. Υπάρχουν ωστόσο δύο βασικές διαφορές. Η πρώτη είναι πως ενώ παλιότερα ο φοβικός ανορθολογισμός είχε σχέση με τη σφαίρα του υπερφυσικού και οδηγούσε σε άμεσο θάνατο δεκάδες αθώους, ο φοβικός ανορθολογισμός της εποχής μας αρέσκεται να επικεντρώνεται στις καινοτόμες τεχνολογίες οδηγώντας έτσι έμμεσα στο θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους του Τρίτου Κόσμου. Η δεύτερη διαφορά είναι πως ενώ πριν από τριακόσια χρόνια ο κύριος φορέας του φοβικού ανορθολογισμού υπήρξε ο θρησκευτικός φανατισμός εκφραζόμενος από την Εκκλησία και τα όργανά της (Ιερά Εξέταση), ο κύριος φορέας του σημερινού αντιδραστικού, φοβικού ανορθολογισμού ιδιαίτερα απέναντι στην τεχνολογική καινοτομία (ένα από τα καινά δαιμόνια της εποχής μας) είναι η Αριστερά και τα όργανα της (π.χ. οι ανά τον κόσμο οικολογικές οργανώσεις). Ένα πρόσφατο σχετικό παράδειγμα είναι η περίπτωση των κλωνοποιημένων ζώων.

Το περασμένο Ιούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τις ψήφους της συντριπτικής πλειοψηφίας των Αριστερών κομμάτων, πρότεινε την απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά, τροφίμων τα οποία περιέχουν ή έχουν προέλθει από ζώα-κλώνους ή απογόνους τους ενώ τον Οκτώβριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε εκτεταμένες (αν και προσωρινές) απαγορεύσεις στις κλωνοποιήσεις ζώων τα οποία πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για ανθρώπινη κατανάλωση. Οι κανόνες που τέθηκαν από την Ευρωπαική Επιτροπή δεν αφορούν μόνο απαγορεύσεις στην κατανάλωση κρέατος κλωνοποιημένων ζώων που μεγαλώνουν εντός της Ε.Ε. αλλά περιλαμβάνουν και ένα εκτεταμένο σύστημα που με βάση τις φιλοδοξίες των γραφειοκρατών των Βρυξελλών θα επιτρέπει να εντοπίζεται το γενετικό υπόβαθρο τροφίμων ζωικής προέλευσης που εισάγονται στην Ε.Ε. από το εξωτερικό.

Αυτές οι δρακόντιες, αντι-καινοτόμες απαγορεύσεις έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις γνωμοδοτήσεις των επιστημόνων του European Food Safety Authority (EFSA), μιας επιτροπής που έχει αποστολή να φροντίζει για την ασφάλεια της τροφικής αλυσίδας των χωρών της Ε.Ε. Η EFSA έχει ήδη γνωμοδοτήσει, και μάλιστα επανειλημμένα, πως δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα στο γάλα ή το κρέας που προέρχεται από «συμβατικά» και κλωνοποιημένα ζώα. Δυστυχώς όμως για τους πολιτικούς αριστερής προέλευσης αυτές οι διαβεβαιώσεις φαίνονται να είναι ψιλά γράμματα (είναι άλλωστε γνωστό πως ένα από τα θεμελιώδη δόγματα της Αριστεράς είναι πως οι άνθρωποι χωρίζονται σε καλούς και κακούς με τα μέλη της EFSA προφανώς να ανήκουν στους τελευταίους). Συγκεκριμένα, η Ολλανδή ευρωβουλευτής της Ενωμένης Ευρωπαϊκής Αριστεράς/Σκανδιναβικής Πράσινης Αριστεράς Kartika Liotard η οποία υπήρξε η εισηγήτρια της πρότασης για απαγόρευση της πώλησης προϊόντων προερχόμενων από κλωνοποιημένα ζώα δήλωσε πως «υπάρχει μια καθαρή πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έχει ηθικούς ενδοιασμούς στην παραγωγή κρέατος από κλωνοποιημένα ζώα. Τα κλωνοποιημένα ζώα υποφέρουν, περισσότερο από το κανονικό, από ασθένειες, παραμορφώσεις και πρόωρο θάνατο. Οι Ευρωβουλευτές έχουν απαιτήσει να γίνουν ρυθμίσεις εδώ και χρόνια: είναι καιρός η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ακούσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε αυτό το θέμα». Η κυρία Liotard προφανώς δεν έχει παρακολουθήσει τις τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων που έχουν κάνει την κλωνοποίηση πολύ περισσότερο επιτυχή με πολύ λιγότερες πειραματικές αποτυχίες σε σχέση με τις πρώτες πειραματικές προσπάθειες της δεκαετίας του ‘90. Μάλιστα, σε μία έκρηξη λαϊκισμού, χωρίς καν να λαμβάνει υπ’ όψη της τα επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν το ακριβώς αντίθετο, η κ. Liotard σε συνέντευξη τύπου ισχυρίστηκε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχώς προτάσσει τα οικονομικά συμφέροντα στις αποφάσεις της. Είναι καιρός να αποδεχθεί τις προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα «καινοτόμα τρόφιμα» (σ.σ. novel foods είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει προιόντα που προέρχονται από ζώα-κλώνους) και να θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την ασφάλεια των τροφίμων και το καλό του καταναλωτικού κοινού». Όταν στην ίδια συνέντευξη τύπου της τέθηκε το ερώτημα ποιοι είναι οι κίνδυνοι στην ασφάλεια των τροφίμων τους οποίους έχει υπ’ όψη της, η κ. Liotard απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση. Η δε σοσιαλίστρια ευρωβουλευτής Daciana Sârbu δήλωσε: «...εφ’ όσων δεν υπάρχουν πειραματικά και επιστημονικά δεδομένα τα οποία να αποδεικνύουν πως τα καινοτόμα τρόφιμα δεν αποτελούν ρίσκο για την ανθρώπινη υγεία...μια ολοκληρωτική απαγόρευση στα τρόφιμα από κλωνοποιημένα ζώα είναι η μόνη αποδεκτή λύση» αποδεικνύοντας για πολλοστή φορά πως για την Αριστερά, όσο η επιστήμη δεν συμφωνεί με τις ιδεολογικές προκαταλήψεις της, τόσο το χειρότερο για την επιστήμη.

Το θέμα της χρήσης ζωικών προϊόντων προερχόμενων από κλωνοποιημένα ζώα δεν έχει απασχολήσει μόνο την Ε.Ε.. Ύστερα από 6 χρόνια μελετών και διαβουλεύσεων τον Ιανουάριο του 2008 το Food and Drug Administration (η Αμερικανική υπηρεσία στα πρότυπα της οποίας φτιάχτηκε το EFSA) κατέληξε στο συμπέρασμα πως τροφές που προέρχονται από κλωνοποιημένα ζώα δεν ενέχουν κανένα κίνδυνο για τους καταναλωτές και δεν έχουν απολύτως καμία αρνητική περιβαλλοντική επίπτωση. Παρόμοια ήταν τα αποτελέσματα ερευνών και σε άλλες δυτικές χώρες με ανεπτυγμένη κτηνοτροφία, όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, έρευνες οι οποίες στηρίχτηκαν σε πειραματικά δεδομένα από πληθυσμούς οι οποίοι ήδη καταναλώνουν κλωνοποιημένα προϊόντα όπως στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη (μέχρι την πρόσφατη απαγόρευση το ευρωπαϊκό καταναλωτικό κοινό είχε πρόσβαση σε τέτοια προϊόντα χωρίς κανένα πρόσκομμα). Πολύ πρόσφατα, η Βρετανική συμβουλευτική επιτροπή για τα καινοτόμα τρόφιμα κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχει απολύτως κανένας κίνδυνος από την κατανάλωση των καινοτόμων τροφίμων. Αξίζει να σημειωθεί πως η έγκυρη επιστημονική επιθεώρηση Nature Biotechnology έγραψε σχετικά με το θέμα τον Ιανουάριο του 2007: «Όλα τα δεδομένα μέχρι σήμερα δείχνουν πως δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις διάφορες παραμέτρους (σ.σ. βιοχημικές ιδιότητες) ανάμεσα σε κλωνοποιημένα ζώα και ζώα τα οποία προήλθαν από παραδοσιακές μεθόδους εκτροφής» για να καταλήξει:

“The irony in all this is that food from clones has been a part of our diet for years. Many common fruits (e.g. pears, apples, oranges and lemons) and several vegetables (e.g. potatoes and truffles) are clones. And most of us have probably ingested meat and dairy products from livestock cloned by natural reproduction (monozygotic siblings), mechanical embryo-splitting or even nuclear transfer from an embryonic donor cell into an enucleated oocyte. Regulators traditionally paid scant attention to clones as a group-and rightly so."

Οι φιλοδοξίες της Αριστεράς για τη δημιουργία ενός ανυπέρβλητου τοίχους για τα προϊόντα κλωνοποίησης γύρω από την Ευρώπη μέσω των προσφιλών της απαγορεύσεων φαίνεται όμως πως σύντομα θα διαψευσθούν, για άλλη μια φορά, από την ίδια την πραγματικότητα την οποία τόσο επιδεικτικά αγνοεί. Έτσι, σύμφωνα με τους New York Times “ένας μικρός αριθμός κτηνοτρόφων στην Ελβετία, τη Βρετανία και πιθανόν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη εισάγει σπέρμα και έμβρυα από κλωνοποιημένα ζώα από τις ΗΠΑ με σκοπό να δημιουργήσουν νέες γενιές ζώων που μπορούν να παράγουν περισσότερο (γάλα, αυγά, κρέας). Και παρ’όλο που καμία αλυσίδα σούπερ μάρκετ δεν το έχει επίσημα ανακοινώσει, κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα από τέτοια ζώα πιστεύεται πως είναι ήδη στα ράφια των περισσότερων καταστημάτων τροφίμων”. Η τελευταία αυτή διαπίστωση επιβεβαιώθηκε από το Βρετανικό Food Standards Agency τον περασμένο Αύγουστο. Είναι τέλος αξιοσημείωτο να αναφερθεί πως μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο που ειδικεύονται στην κλωνοποίηση ζώων, όπως οι Alta Genetics ,CRV, Genus και Viking Genetics είναι εταιρείες Ευρωπαϊκών συμφερόντων. Είναι επομένως ακόμα άγνωστο ποιές θα είναι οι επιπτώσεις της απαγόρευσης κλωνοποιημένων προϊόντων στην ανάπτυξη των συγκεκριμένων εταιρειών και κατ’ επέκταση στη χειμάζουσα Ευρωπαϊκή οικονομία.

Την εποχή της θρησκοληψίας και του εκκλησιαστικού σκοταδισμού οι άνθρωποι πίστευαν πως δαιμόνια και ξωτικά μάγευαν τις τροφές τους και τις τροφές των ζώων τους, οδηγώντας σε επιδημίες. Πίστευαν επίσης πως επιστήμονες, όπως ο Γαλιλαίος, που αμφισβητούσαν τα θρησκευτικά δόγματα με τις εμπειρικές παρατηρήσεις και τα πειράματά τους, ήταν οι αντίχριστοι της Βίβλου και επομένως έπρεπε να καούν ζωντανοί. Κατά παρόμοιο τρόπο, η σημερινή Αριστερά πιστεύει πως τροφές από κλωνοποιημένα ζώα είναι περίπου κάτι σαν τα δηλητήρια των κακών μαγισσών στα παραμύθια που διαβάζαμε μικροί και πως όλοι οι επιστήμονες που μας διαβεβαιώνουν για το αντίθετο είναι όργανα του σύγχρονου σατανά, δηλαδή των κακών πολυεθνικών και του μεγάλου κεφαλαίου· το μόνο που τους αξίζει είναι να ριχτούν στην πυρά από την αριστερή Ιερά Εξέταση. Θα πρέπει ως καταναλωτές αλλά περισσότερο ακόμα ως πολίτες να κατανοήσουμε πως το θεολογικό Αριστερό δόγμα «του άλλου κόσμου που είναι εφικτός» είναι της ίδιας αξίας με το δόγμα του «άλλου κόσμου» της Χριστιανικής θεολογίας: ο μόνος κόσμος που είναι εφικτός είναι αυτός που μπορούμε να δημιουργήσουμε με τις γνώσεις και τις τεχνολογίες που έχουμε αναπτύξει και τις δυνατότητες που μας δίνει ο Φυσικός Κόσμος. Επειδή λοιπόν η ανάγκη για φτηνές, θρεπτικές τροφές σε ένα κόσμο πολλών πλέον δισεκατομμυρίων ανθρώπων είναι περισσότερο από επιτακτική, ελπίζουμε σύντομα όλοι όσοι εμπλέκονται στο ζήτημα των κλωνοποιημένων ζώων στην Ευρωπαϊκή ήπειρο να μπορέσουν να δουν την πραγματικότητα κατάματα. Όπως έχουμε ήδη γράψει αρκετές φορές σε αυτό το μπλογκ, η τεχνολογική καινοτομία είναι η μόνη λύση που έχει η ανθρωπότητα για να πετύχει πραγματική, βιώσιμη ανάπτυξη και η μόνη ελπίδα για τον ανθρώπινο πολιτισμό.