Πρόσφατα στο Μπλε Μήλο δημοσιεύτηκε άρθρο που εξέταζε από φιλελεύθερη σκοπιά (και εν τέλει καυτηρίασε) την εκστρατεία κατά της παχυσαρκίας που έχει κηρύξει η Μισελ Ομπάμα στις ΗΠΑ. Όπως ήταν αναμενόμενο, πολλοί από τους αναγνώστες του μπλογκ που είτε δεν μπορούν ακόμα να θεωρήσουν τον κόσμο έξω από τα κουτάκια του κρατισμού με τα οποία ανατρεφόμαστε στην Ελλάδα είτε είναι φιλελεύθεροι «εσωτερικού» θεώρησαν την κριτική άστοχη και υπερβολική. Ας δούμε λοιπόν λίγο πιο προσεκτικά το θέμα για να κατανοήσουμε ίσως καλύτερα πως η παρέμβαση της κας Ομπάμα δεν μπορεί να έχει καμία τύχη διότι απλούστατα δεν κατευθύνεται στην πηγή του προβλήματος της παχυσαρκίας που είναι το Κράτος και οι παρεμβάσεις του στην οικονομία.
Η παχυσαρκία είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα Υγείας στις ΗΠΑ. Σε μια δημοσίευση τους το 1998 οι Finklestein et al. προσδιόριζαν πως η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας απορροφούσε το 10% των δαπανών Υγείας στις ΗΠΑ, με τους μισούς Αμερικανούς να είναι είτε παχύσαρκοι είτε υπέρβαροι (υπάρχει διαφορά στους δύο όρους). Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης λαμπρό για τους σοσιαλιστές και κρατιστές να καταδείξουν μια καραμπινάτη αποτυχία της ελεύθερης αγοράς: η έλλειψη κρατικών ρυθμίσεων και «καλοπροαίρετων» κρατικών παρεμβάσεων αφήνει τους καταναλωτές να οδηγηθούν από τους «κακούς» καπιταλιστές σε επικίνδυνες και θανατηφόρες διατροφικές επιλογές. Δυστυχώς όμως (και) αυτή η σοσιαλιστική αφήγηση αγνοεί επιλεκτικά τον καταστροφικό ρόλο που παίζει το Κράτος στην προώθηση τροφίμων και γεωργικών προϊόντων τα οποία οδηγούν σε παχυσαρκία.
Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, σχετικά πρόσφατη έρευνα έχει αποδείξει τις ολέθριες συνέπειες που έχουν γλυκαντικές ουσίες που παράγονται από καλαμπόκι στην ανθρώπινη διατροφή όπως είναι το σιρόπι καλαμποκιού (corn syrup). Το 2002 κάθε Αμερικανός κατανάλωνε περίπου 33 κιλά το χρόνο από γλυκαντικές ουσίες προερχόμενες από το καλαμπόκι, με το σιρόπι καλαμποκιού να είναι η πιο διαδεδομένη. Οπως έγραψε ο Michael Pollan, ειδικός σε θέματα διατροφής και αρθρογράφος των New York Times , η εξάπλωση της κατανάλωσης αυτών των γλυκαντικών ουσιών είναι αποτέλεσμα της Κρατικής παρέμβασης σε θέματα γεωργίας και ποιο συγκεκριμένα είναι αποτέλεσμα των επιδοτήσεων της παραγωγής καλαμποκιού που προσφέρουν τόσο η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση όσο και επιμέρους Πολιτείες. Και επειδή μια από τις βασικές αρχές της Οικονομίας μας λέει πως όταν ένα προϊόν επιδοτείται, όλο και περισσότερο από αυτό το προϊόν θα παράγεται καθώς ο παραγωγός έχει ένα εξασφαλισμένο εισόδημα χωρίς να χρειάζεται να πάρει κανένα ρίσκο και να υποστεί πιθανές αρνητικές συνέπειες για τις επιλογές που κάνει, τα τελευταία χρόνια η παραγωγή καλαμποκιού και των υποπροϊόντων του έχει γνωρίσει ιδιαίτερη ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Ο Pollan γράφει
«Πολύ απλά, επιδοτούμε την παραγωγή σιροπιών καλαμποκιού στη χώρα αλλά όχι (για παράδειγμα) την παραγωγή καρότων. Και ενώ οι υπηρεσίες Υγείας μας προειδοποιούν για την επιδημία παχυσαρκίας, ο Πρόεδρος υπογράφει νόμους που επιτρέπουν να συνεχίζεται απρόσκοπτα η φτηνή και χωρίς ρίσκο παραγωγή σιροπιών καλαμποκιού, φροντίζοντας ώστε οι φθηνότερες θερμίδες στο Σούπερ μάρκετ να είναι αυτές που οδηγούν στην παχυσαρκία.»
Ο Ρollan επίσης επισημαίνει πολύ σωστά πως οι θερμίδες από σιρόπι καλαμποκιού είναι πιο ανθυγιεινές από θερμίδες που προέρχονται από φυσικές γλυκαντικές ουσίες, όπως για παράδειγμα η ζάχαρη (ναι, σωστά διαβάσατε, η ζάχαρη). Έρευνα των Powell et al. συμπεραίνει πως «πειραματικοί αρουραίοι με πρόσβαση σε σιρόπι καλαμποκιού αύξησαν πολύ περισσότερο το βάρος τους σε σχέση με πειραματικούς αρουραίους που είχαν πρόσβαση μόνο σε ζάχαρη ακόμα και όταν η συνολική κατανάλωση θερμίδων παρέμενε η ίδια ».
Το συμπέρασμα που άνετα προκύπτει λοιπόν από αυτή την ανάλυση είναι πως η επιδημία παχυσαρκίας στις ΗΠΑ έχει διογκωθεί κυρίως λόγω της εύκολης και φτηνής πρόσβασης των καταναλωτών σε παχυντικές ουσίες όπως το σιρόπι καλαμποκιού. Και αυτό το γεγονός δεν είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας της Ελεύθερης Αγοράς όπως οι Έλληνες κρατιστές, οι «φιλελεύθεροι εσωτερικού» και οι Αμερικανοί θαυμαστές της κας Ομπάμα θέλουν να μας πείσουν. Αντίθετα, η επιδημία παχυσαρκίας είναι αποτέλεσμα τἦς κρατικής παρέμβασης και των στρεβλώσεων που αυτή δημιουργεί. Όπως παρατηρεί ο Pollan:
«Από το 1977 η ημερήσια κατανάλωση θερμίδων του μέσου Αμερικανού έχει αυξηθεί κατά 10%…. Αυτή ήταν ακριβώς η ίδια περίοδος που οι ΗΠΑ αγκάλιασαν με πάθος την πολιτική κρατικού παρεμβατισμού στην γεωργία με σκοπό τη διάθεση φτηνής τροφής στην αγορά»
Μόνο με την κατάργηση των επιδοτήσεων στους παραγωγούς καλαμποκιού θα μπορέσει να υπάρξει ουσιαστική και δραστική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Αν λοιπόν θέλει η κα Ομπάμα να κάνει εκστρατεία ενημέρωσης, θα μπορούσε να ξεκινήσει ενημερώνοντας το σύζυγό της για τις καταστροφικές πολιτικές που αυτός και οι προκάτοχοι του έχουν εφαρμόσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου