Υπέρ της περισσότερης απληστίας στην πολιτική

Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας εδώ ότι ο πολιτικός είναι ένα κανονικός άνθρωπος, και ότι το μεγαλύτερο κίνητρο στην συμπεριφόρά του είναι το ίδιο με αυτό των απλών ανθρώπων, δηλ. θέλει να μεγιστοποιεί την αμοιβή του. Πολλοί σκανδαλίζονται με την ιδέα ότι η πολιτική πρέπει να θεωρείται επάγγελμα και όχι λειτούργημα, και ότι είναι θεμιτό ο πολιτικός να δίνει μεγάλο βάρος στην αμοιβή του. Οι ίδιοι όμως οι πολιτικοί με την συμπεριφορά τους έδειξαν ότι σχεδόν ποτέ δεν θεώρησαν την πολιτική σαν φιλανθρωπία, το αντίθετο μάλιστα. Ίσως αυτή η απληστία να μην είναι και τόσο αρνητική, αφού η εμπειρία δείχνει ότι τα επαγγέλματα είναι πιο επιτυχημένα στους σκοπούς τους από τα λειτουργήματα. Υποπτεύομαι ότι ο λόγος είναι τα κίνητρα.

Μαθαίνω λοιπόν ότι ο μισθός του πρωθυπουργού είναι περίπου 7.500 ευρώ ενώ των υπουργών περίπου 5.500, υποθέτω μεικτά. Οι μισθοί αυτοί είναι πολλαπλάσιοι του μέσου στην Ελλάδα, αλλά είναι πολύ χαμηλότεροι από τον μισθό που παίρνει ένας νέος 30-35 χρόνων με κάποιες καλές σπουδές, στο εξωτερικό αλλά και σε πολλές περιπτώσεις και στην Ελλάδα. Αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα γιατί πολύ απλά, κάποιος που έχει τις ικανότητες και θέλει να κερδίσει όσο γίνεται περισσότερα, θα προτιμήσει να μην δουλέψει για τις πιο σημαντικές θέσεις στην χώρα.

Έτσι, οι πολιτικοί θα ανήκουν σε κάποια από τις τρεις παρακάτω κατηγορίες:

(α) Ικανοί με μεγάλη περιουσία για τους οποίους μερικές χιλιάδες ευρώ παραπάνω τον μήνα δεν τους απασχολούν. Το πρόβλημε εδώ είναι οτι αυτοί είναι πολύ λίγοι.

(β) Ικανοί πολιτικοί που θα κοιτάξουν να βγάλουν τα έξτρα τους στην μαύρη αγορά της διαφθοράς (κάτι σαν τον γιατρό που πέρνει το φακελάκι για να συμπληρώσει το εισόδημα που του στερεί το κράτος). Το πρόβλημα είναι η ανεξέλεγκτη αποζημίωση και οι επιπτώσεις της στις αποφάσεις των πολιτικών και άρα στο σύνολο

(γ) Ανίκανοι, ή αλλιώς όχι αρκετά ικανοί για να βρούνε καλύτερα πληρωμένοι δουλειά στον ιδιωτικό τομέα. Το πρόβλημα είναι προφανές.

Η προφανής λύση της δραματικής αυξήσης στις αμοιβές των πολιτικών είναι πολιτικά αδύνατη στην τωρινή οικονομική συγκυρία. Υπάρχει όμως μια ακόμα καλύτερη λυση, η λύση των bonus. O μισθός των πολιτικών θα είναι δομημένος σε δύο μέρη. Έναν βασικό μισθό, ας πούμε 30% λιγότερο απ’όσο παίρνουν τώρα και ένα γενναιόδωρο bonus σε περίπτωση επίτευξης συγκεριμένων στόχων, και μόνο σε περίπτωση πλεονάσματος του προυπολογισμού. Οι στόχοι μπορεί να βασίζονται σε γενικά αποδεκτά metrics τα οποία θα κατατίθενται από την κυβέρνηση μαζί με κάθε προϋπολογισμό στην Βουλή. Θα σχετίζονται με βελτιώση στα παρακάτω:

- οικονομική ανάπτυξη (αύξηση Χ% παραπάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης)

- ασφάλεια (μείωση Χ% των ανθρωποκτονιών και Χ% των διαρρήξεων)

- ανεργία (μείωση χ%)

- παιδεία (άνοδος Χ% στις διεθνείς καταμετρήσεις)

- διαφθορά (βελτίωση Χ% στις διεθνείς καταμετρήσεις)

Το προαπαιτούμενο για καταβολή bonus θα είναι το πλεόνασμα στον προυπολογισμό. Έτσι για παράδειγμα, ύποθέτωντας ένα μικρό πλεόνασμα 500 εκατομυρίων ευρώ, μπορεί η ελληνική πολιτεία να δώσει 5-10 εκατομύρια σε bonus στα 40-50 ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης, με βαση συγκεριμένα metrics. Την αξιολόγηση θα την κάνουνε διεθνείς οίκοι, την διαιτησία και τελική απόφαση θα την έχει ο Άρειος Πάγος και φυσικά όλη η διαδικασία θα είναι διαφανής.

Μια τέτοια ριζοσπαστική αλλάγη στα κίνητρα των πολιτικών, προσωπικά δεν έχω αμφιβολία ότι θα έχει σαν αποτέλεσμα την:

- Σημαντική βελτίωση στην επίτευξη στόχων

- Μείωση της διαφθοράς

- Είσοδο στην πολιτική ικανότερων ανθρώπων