Ποιός το έφτιαξε;

Ήταν σε μια αποστροφή του λόγου του σε ένα fundraising event (από τα 200 τον τελευταίο χρόνο) που ο συνήθως πειθαρχημένος Ομπάμα έκανε την γκάφα: “If you've got a business—you didn't build that. Somebody else made that happen.” Η ατάκα ήταν στα όρια του γελοίου αλλά για να είμαστε δίκαιοι είναι προφανές ότι ο Ομπάμα αναφερόταν σε κάτι πιο ουσιαστικό που απλά δεν μπόρεσε να αναπτύξει καλά την συγκεκριμένη στιγμή. Την πιο ολοκληρωμένη εκδοχή του επιχειρήματος την είχε δώσει η Elizabeth Warren σε ένα βίντεο που έγινε άμεσο hit στους διάφορους θιασώτες του μεγάλου κράτους και τον φόρων Σε αυτό είπε:

"There is nobody in this country who got rich on his own. Nobody. You built a factory out there -- good for you. But I want to be clear. You moved your goods to market on the roads the rest of us paid for. You hired workers the rest of us paid to educate. You were safe in your factory because of police forces and fire forces that the rest of us paid for. You didn't have to worry that marauding bands would come and seize everything at your factory... Now look. You built a factory and it turned into something terrific or a great idea -- God Bless! Keep a Big Hunk of it. But part of the underlying social contract is you take a hunk of that and pay forward for the next kid who comes along"

Με άλλα λόγια, εσύ ιδιοκτήτη της εταιρίας που νομίζεις ότι έφτιαξες την περιουσία σου από μόνος σου, κάνεις λάθος. Χρωστάς σε εμάς που φτιάξαμε τους δρόμους για να μεταφέρεις τα προϊόντα σου... Για αυτό θα πρέπει να πληρώσεις με μεγάλους φόρους στο κράτος.

Αυτό το αρκετά διαδομένο επιχείρημα έχει διάφορα προβλήματα. Καταρχάς, συγχέει και γενικεύει σκόπιμα τους δημιουργούς των έργων. Η αλήθεια είναι ότι τους δρόμους τους έφτιαξαν εργάτες οι οποίοι πληρώθηκαν για την εργασία τους. Κανείς δεν τους χρωστάει τίποτα.

Τα έργα πληρώθηκαν με λεφτά τα οποία το κράτος έχει αποσπάσει με την βία από τους φορολογούμενους. Αυτοί είναι οι τελικοί χρηματοδότες των έργων, αλλά δεδομένου του καταναγκαστικού χαρακτήρα της φορολόγησης, τα έργα δεν δικαιολογούν την συνέχιση της. Για παράδειγμα ας υποθέσουμε μια μαφία σε ένα χωριό που αποσπά χρήματα με την βία. Αφού κρατάει ένα μέρος για να καλοπερνάει η ίδια, προσφέρει κάποια χρήματα για να γίνει ένα πάρκο στο χωριό. Μετά πηγαίνει πάλι στους χωρικούς και τους λέει: χρησιμοποιείτε το πάρκο που έφτιαξα, άρα μου χρωστάτε και θα συνεχίσετε να πληρώνετε…

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα είναι ότι υποθέτει ότι ένα βασικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους, η κουλτούρα (με την έννοια της συσσώρευσης γνώσης/ επιτευγμάτων/ υποδομών και χρήση τους από γενιά σε γενιά) δεν θα υπήρχε χωρίς την ύπαρξη του κράτους και τη φορολογίας. Ψέματα. Η ανθρωπότητα προόδευε για αιώνες χωρίς φορολογία, με αυθόρμητη συνεννόηση και ελεύθερες συναλλαγές. Ιδιωτικοί δρόμοι, παιδεία, ασφάλεια, όλα μπορεί να τα παρέχει καλύτερα και με λιγότερο κόστος ο ελεύθερος ιδιωτικός τομέας.

Η αλήθεια είναι ότι η φορολογία ήταν και είναι κλοπή. Το δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας δεν μπορεί να το αναιρέσει καμία παροχή υπηρεσιών ή «δημοκρατική νομιμοποίηση». Στην καλύτερη περίπτωση είναι ένα αναγκαίο κακό. Αλλά ηθικό έρεισμα δεν έχει.