Τα Όσκαρ του ΜπλεΜήλου

Ο Τηλέμαχος Χορμοβίτης διαλέγει τις αγαπημένες του φιλελεύθερες ή/και συντηρητικές ταινίες:

-"Brazil" (1985)- σκηνοθεσία Terry Gilliam


Ό,τι είναι το "1984" για τη λογοτεχνία, είναι το «Μπραζίλ» για τον κινηματογράφο. Μέσα σε μια δυστοπική κοινωνία που βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο ενός ολοκληρωτικού και γραφειοκρατικού κράτους , ο ήρωας της ταινίας προσπαθεί να βρει τη μυστηριώδη γυναίκα που εμφανίζεται στα όνειρα του. Ο σκηνοθέτης Τέρυ Γκίλιαμ , με σκοτεινά χρώματα αλλά και χιούμορ αλά «Μόντυ Παϊθον», αναδεικνύει την απανθρωπιά της πανίσχυρης κρατικής μηχανής και ταυτόχρονα σατιρίζει τον παραλογισμό και την ανικανότητά της. Χωρίς να έχει διαβάσει ποτέ Μίζες και Χάγιεκ, ο Γκίλιαμ φαίνεται να καταλαβαίνει πολύ καλά πως όταν το κράτος ελέγχει τα πάντα, ακόμη και οι πιο απλές οικονομικές λειτουργίες είναι αδύνατον να γίνουν. Στο "Μπραζίλ" , η κοινωνία βουλιάζει μέσα σε μια δαιδαλώδη γραφειοκρατία, η τεχνολογία είναι παρωχημένη και οι μηχανές βρίσκονται μόνιμα σε βλάβη. Δεν είναι τυχαίο πως ο μόνος που κάνει καλά τη δουλειά του μέσα σε αυτό το χάος που δημιουργεί ο απόλυτος κρατικός έλεγχος, είναι ένας ηρωϊκός υδραυλικός (που υποδύεται ο σπουδαίος Ρόμπερτ Ντε Νίρο), ο οποίος επέλεξε να βγει στην παρανομία και να δουλέψει στη μαύρη αγορά για να αποφύγει τη κρατική γραφειοκρατία! (Δείτε το trailer)

-"Thank You For Smoking" (2005)- σκηνοθεσία Jason Reitman


Από έναν χώρο, όπως αυτό της κινηματογραφικής βιομηχανίας του Χόλυγουντ , που μας έχει συνηθίσει σε politically correct πολιτικά μηνύματα, η ταινία αυτή, ομολογουμένως, με ξάφνιασε. Με κοφτερό χιούμορ και έξυπνους διαλόγους το «Thank you for Smoking» είναι μια ανελέητη σάτιρα του παραλογισμού της αντι-καπνιστικής υστερίας στις Η.Π.Α. Αλλά πάνω απ' όλα, είναι μια ταινία για την ελευθερία και την προσωπική ευθύνη. Η φιλοσοφία της ταινίας συνοψίζεται στα λόγια του σκηνοθέτη της Jason Reitman : «Οι Δημοκρατικοί θέλουν να μου πουν πως θα ξοδέψω τα χρήματά μου και οι Ρεπουμπλικάνοι σε ποιόν να προσευχηθώ… Οι Αμερικάνοι έχουν γίνει υστερικοί με τη μανία τους να λένε στους άλλους ανθρώπους για το πώς θα ζήσουν- αλλά εγώ είμαι κάποιος που θέλει την ατομική επιλογή και ευθύνη». Ειδική αναφορά στον αγαπημένο ηθοποιός William Macy στο ρόλο του γερουσιαστή-διώκτη του καπνίσματος , που προσπαθεί να αφαιρέσει με ψηφιακή τεχνολογία το τσιγάρο απ' όλες τις σκηνές των παλιών ταινιών του Χόλυγουντ! (Δείτε το trailer)

-"V for Vendetta" (2005)- σκηνοθεσία James McTeigue


Στη δεκαετία του 2030, ένα φασιστικό καθεστώς κυβερνάει τη Μεγάλη Βρετανία . Οι εχθροί της κυβέρνησης κλείνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και το κράτος είναι πανταχού παρόν. Όμως, ένας μυστηριώδης άνθρωπος που κυκλοφορεί με μια μάσκα του Guy Fawkes θα τα βάλει με το ολοκληρωτικό καθεστώς και θα νικήσει. "Οι λαοί δεν πρέπει να φοβούνται τις κυβερνήσεις τους. Οι κυβερνήσεις πρέπει να φοβούνται τους λαούς τους», είναι το μότο αυτής της ταινίας, που λάτρεψαν libertarians και αναρχικοί ανά τον κόσμο. Βασισμένη στο κόμικ του Άλαν Μουρ, οι αναλογίες με το σήμερα ,όπου τα κράτη με πρόσχημα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας παραβιάζουν θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα, είναι κάτι παραπάνω από ξεκάθαρες. Μετά από αυτή την ταινία, το "Remember, remember the 5th of November" ήχει πια σαν προειδοποίηση για όλες εκείνες τις κυβερνήσεις που καταπιέζουν τις ελευθερίες των πολιτών.(Δείτε το trailer)

-"The Lives of Others" (2007)-σκηνοθεσία Florian Henckel von Donnersmarck


Στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία της δεκαετίας του '80, ένας μυστικός πράκτορας της Στάζι, αναλαμβάνει να παρακολουθήσει έναν πετυχημένο θεατρικό συγγραφέα. Ενώ, ο παγκόσμιος κινηματογράφος μας έχει δώσει συγκλονιστικές ταινίες που ασκούν κριτική στο φασιστικό και ναζιστικό ολοκληρωτισμό, δεν συνέβη το ίδιο και για το κομμουνιστικό ξαδελφάκι του . Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει αυτή η αριστουργηματική γερμανική ταινία. Ο παραλογισμός και η απανθρωπιά των κομμουνιστικών καθεστώτων ποτέ δεν απεικονίστηκε καλύτερα στη μεγάλη οθόνη. Αξίζει πάντως, να αναφέρω την αμηχανία με την οποία αντιμετώπισε η αριστερόστροφη ελληνική κριτική τη συγκεκριμένη ταινία , όταν βγήκε στις αίθουσες. Βλέπετε, το "The Lives of others" κλόνιζε το ασπρόμαυρο πολιτικό σύμπαν των Ελλήνων κριτικών, όπου η Δεξιά έχει πάντα το ρόλο του...κακού και η Αριστερά το ρόλο του αιώνιου θύματος. Έτσι, λοιπόν, προτίμησαν να προσπέρασουν , με μια φευγαλέα αναφορά, το ξεκάθαρο πολιτικό μήνυμα της ταινίας , και να την παρουσιάσουν απλά σαν ένα δράμα χαρακτήρων...(Δείτε το trailer)

-Gran Torino" (2008)-σκηνοθεσία Clint Eastwood


Το "Gran Torino" είναι μια παλιομοδίτικη , γοητευτική ιστορία, σαν κι αυτές που ήξερε να κάνει καλά το παλιό Χόλυγουντ. Ταυτόχρονα είναι μια ταινία που μιλάει εναντίον της βίας και υπέρ της κατανόησης μεταξυ ανθρώπων από διαφορετικές κουλτούρες , με έναν ουσιαστικό και παραδοσιακά αμερικάνικο τρόπο, χωρίς να κάνει ούτε μια παραχώρηση στη γλυκερή, αποστειρωμένη, αριστερόστροφη πολιτική ορθότητα που είναι κυριάρχη στις μέρες μας . Έτσι σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, ο ήρωας ,που υποδύεται μοναδικά ο Κλιντ Ίστγουντ, δεν αφήνει ρατσιστική φράση που να μην ξεστομίσει! "Σχιστομάτηδες", "κιτρινιάρηδες", "μαυράκια" ,"παλιο-Εβραίε", "βρωμο-Ιρλανδε" είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς με τους οποίους στολίζει τους γείτονες του, και εξακολουθεί να τους μιλάει έτσι ακόμη και όταν τους προστατεύει και τους βοηθάει με όλες του τις δυνάμεις. Σε αντίθεση, με τις σημερινές "πολιτικά ορθές" ταινίες του Χόλυγουντ, όπου οι πάσης φύσεως μειονότητες έχουν πάντα το ρόλο του καλού και του αιώνιου θύματος , εδώ τα μέλη της συμμορίας που τρομοκρατουν τη γειτονιά δεν ανήκουν στη λευκή φυλή αλλά στην κίτρινη. Τέλος, η εικόνα του Κλιντ , με προτεταμένο το όπλο του να ξεστομίζει "get off my lawn" στη συμμορία που έχει εισβάλει στον κήπο του, θα σοκάρει σίγουρα όλους τους "ευαίσθητους" και "προοδευτικούς" αντίπαλους της νόμιμης άμυνας και της οπλοκατοχής!

Μα πάνω απ'όλα το πιο δυνατό σημείο του "Gran Torino" είναι ο ίδιος ο σκηνοθέτης του και πρωταγωνιστής του, Κλίντ Ίστγουντ. Ο Κλίντ είναι κάτι πολύ περισσότερο απ'ότι απλά ένας καλός σκηνοθέτης ή ένας καλός ηθοποιός. Είναι αυτή τη στιγμή ο τελευταίος πραγματικός θρύλος του Χολυγουντ, μια "bigger than life" κινηματογραφική φιγούρα . Ο κινηματογραφικός Κλίντ Ίστγουντ είναι σχεδόν πάντα ένας απομονωμένος , μοναχικός άνθρωπος , που το μόνο που θέλει είναι να τον αφήσουν όλοι στην ησυχία του. Μένει σταθερός στα πιστεύω του και στον ηθικό του κώδικα, ακόμη και όταν σε κάποιους όλα αυτά φαίνονται απελπιστικά παλιομοδίτικα και ξεπερασμένα. Ακόμη και αν δεν τα κατάφερε στη ζωή του όπως θα ήθελε, δείχνει μια σπάνια αξιοπρέπεια και αρνείται να ακολουθήσει τη σύγχρονη μόδα της αυτοθυματοποίησης . Ο Κλιντ δε ρίχνει το φταίξιμο στους άλλους, δεν παραπονιέται ποτέ . Αυτάρκης, βασίζεται μόνο στον εαυτό του, ξεροκέφαλος και επιφανειακά σκληρός και δύστροπος , αλλά κατα βάθος ένας καλός άνθρωπος, με μια βαθιά αίσθηση του δικαίου. Με λίγα λόγια ο γερο-Κλιντ ενσαρκώνει ότι έχει απομείνει από τον περίφημο αμερικάνικο ατομικισμό. Ίσως δεν είναι τυχαίο πως όταν τον ρώτησαν για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, απάντησε κοφτά με το δικό του μοναδικό στυλ : "Libertarian... Everyone leaves everyone else alone."(Δείτε το trailer)