Το τραγικό παράπλευρο ελληνικό θέαμα

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο από την Wall Street Journal για τις προθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις συνέπειες για την Ελλάδα

Το τραγικό παράπλευρο ελληνικό θέαμα

Οι καλές ειδήσεις για την τελευταία ελληνική διάσωση είναι ότι θα έχει πολύ λιγότερες επιπτώσεις για την Ευρώπη ή την παγκόσμια οικονομία από το πρώτο σχέδιο διάσωσης πριν από δύο χρόνια. Η τραγωδία είναι ότι το κόστος θα είναι η σύνθλιψη της ελληνικής οικονομίας και η μείωση της δημοκρατίας στην Αθήνα, την γενέτειρά της.

Περισσότερο από το σώσιμο της Ελλάδας, οι προσπάθειες τα τελευταία δύο χρόνια ήταν κυρίως για την μόνωση της υπόλοιπης Ευρώπης από την Ελλάδα. Αυτό κάνει σταδιακά η Ευρώπη. Η διάσωση της Τρίτης κάνει άλλο ένα τέτοιο βήμα, με την προστασία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από απώλειες λόγω των ελληνικών ομολόγων, ενώ αναγκάζει τους ιδιωτικούς ομολογιούχους να αποδεχθούν ζημίες ύψους τουλάχιστον 70% σε καθαρή παρούσα αξία.

Αναμφισβήτητα αυτή είναι μια πολύ καλύτερη διαπραγμάτευση από ό, τι αξίζουν οι ομολογιούχοι, δεδομένου ότι το ελληνικό χρέος θα παραμείνει πάνω από το 120% του ΑΕΠ ακόμα και στα πιο αισιόδοξα σενάρια. Ένα καλύτερο αποτέλεσμα θα ήταν ένα μεγαλύτερο κούρεμα και μεγαλύτερη μείωση του χρέους, αλλά αυτό θα έβλαπτε τις ευρωπαϊκές τράπεζες που δάνεισαν τόσα πολλά χρήματα στην Ελλάδα. Επίσης θα έκανε τις τράπεζες λιγότερο πρόθυμες να δανείσουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αλλά αν η Ελλάδα είναι τώρα απλά ένα παράπλευρο θέαμα, είναι ένα τραγικό θέαμα. Υπό το βάρος του χρέους και της πολιτικής λιτότητας, η ελληνική οικονομία δεν θα ανακάμψει για χρόνια. Ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που επιβάλλονται στην Αθήνα από την υπόλοιπη Ευρώπη θα αναγκάσουν περικοπές των δαπανών, που θα είναι επωφελείς σε μακροπρόθεσμη βάση, όπως οι περικοπές θέσεων εργασίας στην φουσκωμένη κυβέρνηση. Αλλά αυτό που πραγματικά χρειάζεται η Ελλάδα είναι μεταρρυθμίσεις στην πλευρά της προσφοράς (supply-side) που θα καταστήσουν ευκολότερο τον σχηματισμό νέων επιχειρήσεων, την προσέλκυση νέων επενδύσεων, και θα κρατήσουν τους νέους Έλληνες από τη φυγή από τη χώρα.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό σε αυτή τη συμφωνία είναι η ζημιά στην ελληνική αυτό-κυβέρνηση. Η τιμή της ΕΕ για το πακέτο διάσωσης ήταν οι διαβεβαιώσεις από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα στην Ελλάδα (το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ και την κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία) ότι θα διατηρήσουν τις τρέχουσες πολιτικές μετά τις εκλογές την άνοιξη. Οι αρχηγοί των ομάδων κατάπιαν το χάπι για να πάρουν το πακέτο διάσωσης, αλλά οι Έλληνες ψηφοφόροι είναι δικαιολογημένα απογοητευμένοι.

Η ένταση αυτή (μεταξύ δημοκρατίας και της κυριαρχίας αφενός και της τεχνοκρατίας και "αλληλεγγύης" στην άλλη) είναι εδώ και καιρό στο επίκεντρο του project της ευρωπαϊκής ενότητας. Η λύση της Ευρώπης για την Ελλάδα ήταν να την σπρώξουν ακόμη περισσότερο προς την κατεύθυνση του κεντρικού ελέγχου σε βάρος της τοπικής δημοκρατίας. Όπως τόσο συχνά συμβαίνει στην Ευρώπη, ό, τι περνά στο όνομα της αλληλεγγύης είναι πραγματικά στο συμφέρον των ισχυρότερων χωρών.

Θα ήταν πολύ καλύτερα, εάν η Ευρώπη είχε αφήσει την Ελλάδα να χρεοκοπήσει πριν από δύο χρόνια, να μειώσει έτσι το χρέος της σε διαχειρίσιμα επίπεδα και να αντιμετωπίσει τις επίπονες οικονομικές μεταρρυθμίσεις νωρίτερα. Η υπόλοιπη Ευρώπη μπορεί να συγχαρεί τον εαυτό της αυτήν την εβδομάδα για ένα ακόμη παράδειγμα της «αλληλεγγύης». Όμως δύο χρόνια αργότερα, τα πάντα είναι χειρότερα για την Ελλάδα. Αυτή δεν είναι η δόξα που οι ιδρυτές του ευρώ είχαν φανταστεί.