Φασίστας

Για τους δεξιούς-κεντροδεξιούς δεν είναι άγνωστη λέξη. Θα την έχουν ακούσει είτε χάριν αστειισμού, είτε κατά τη διάρκεια μιας έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης. Όσοι μάλιστα επέλεξαν να ασχοληθούν με τις τέχνες και το πολιτισμό, σίγουρα θα είχαν περισσότερα και συχνότερα κρούσματα.

Εν έτη 2013 όμως η συγκεκριμένη λέξη έχει αποκτήσει ένα βαρύτερο, εντονότερο και βαθύτερο νόημα. Με ένα νεοναζιστικό κόμμα στη βουλή και με ρατσιστικά εγκλήματα στους δρόμους δεν είναι πια καλαμπούρι. Αυτή η λέξη πλέον έχει συγκεκριμένο πρόσωπο, συγκεκριμένη ρητορική και συγκεκριμένη δράση και η χρήση της πρέπει να γίνεται με καθαρή σκέψη και λογική κατανόηση των δεδομένων.

 Γράφει ο Μπαμπινιώτης : Η λέξη φασίστας χρησιμοποιείται για να δηλώσει την αυταρχικότητα, την αυθαιρεσία, την εξουσιαστική, βίαιη και αντιδημοκρατική συμπεριφορά. Ο φασισμός αποτελεί μορφή ολοκληρωτικού συστήματος που συνδέεται με τη βία, την καταδίωξη των αντιφρονούντων, τις αυθαίρετες διακρίσεις με ιδεοληψίες και παραλογισμούς που αποβαίνουν εις βάρος της ελευθερίας, της σκέψης και της ίδιας της ζωής μεγάλων ομάδων ανθρώπων ή και ολόκληρων εθνών.

 Πλέον είναι πιο σύνηθες ο υβριστής να είναι εκείνος που παρουσιάζει αντιδημοκρατική συμπεριφορά παρά ο υβριζόμενος. (Αν εξαιρέσουμε βεβαίως εκείνους που αποδέχονται τον χαρακτηρισμό και σε καμία περίπτωση δεν τον θεωρούν υβριστικό).

Αυτή την εποχή στην Ελλάδα κανείς δεν μπορεί να νιώθει ασφαλής απέναντι σε αυτή τη προσβλητική λέξη.

Κεντροδεξιοί, κεντροαριστεροί, φιλελεύθεροι, σοσιαλδημοκράτες. Αρκεί μια μικρή ένδειξη προσήλωσης στην επιβολή του νόμου, αρκεί μια τόσο δα μικρή διαφωνία με εκείνους που θεωρούν πως εκπροσωπούν το λαϊκό κίνημα και η στάμπα θα ακολουθεί το θύμα επ’ αόριστον. 

Το κατάφερε ο φιλελεύθερος Υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης κατά τη σκληρή επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον του ο πρόεδρος των εργαζομένων στο Μετρό Αντώνης Σταματόπουλος

Το κατάφερε ο δήμαρχος της Αθήνας Γιώργος  Καμίνης όταν δέχθηκε μια ακόμα φραστική επίθεση στην αίθουσα του London School of Economics από κουκουλοφόρους

Ο Θύμιος Καλαμούκης γράφει στο ellhnofrenia.net “Φασίστας δεν είναι μόνο ο ψυχάκιας που βγαίνει το βράδυ για να μαζέψει κεφάλια Πακιστανών. Είναι και ο γείτονας, συνάδελφος, φίλος που δεν αγανακτεί, επαναστατεί με αυτά που βλέπει. Και τέτοιοι είναι πάρα πολλοί δίπλα μας, εργάτες, μαγαζάτορες, γιαγιάδες, θείες, φοιτητές, μαθητές, όλοι αυτοί που θα γίνουν κιμάς με την πρώτη ευκαιρία, σε μερικά χρόνια ή μήνες, από το φασιστικό μύλο, που ξέρει να αλέθει αριστοτεχνικά και όσους τους υποστηρίζουν.”

Εντός και εκτός διαδικτύου, μια λέξη είναι αρκετή για να συκοφαντήσει ένα πρόσωπο, να διαγράψει το παρελθόν του, να τον απομονώσει από τον πολιτικό διάλογο και να περιθωριοποιήσει τις απόψεις του.

Η απομόνωση συγκεκριμένων προτάσεων, μια συρραφή επιλεγμένων αποσπασμάτων , μια “αποκάλυψη” αμφισβητούμενης προέλευσης, και ως φασίστας μπορεί να κατηγορηθεί ο οποιοσδήποτε, από τον Κωνσταντίνο Καβάφη (η τυχαία ανακάλυψη του Καργάκου για μια επιστολή που φέρεται να υπέγραψε το 1928 υπέρ της ένωσης Ελλήνων Φασιστών) μέχρι τον Ludwig Von Mises (Όταν ο αρθρογράφος του περιοδικού Salon, Michael Lind, απομόνωσε μια παράγραφο από το βιβλίο του  “Liberalism” για να τον παρουσιάσει ως υμνητή του φασισμού).  

 Κάποιος από ένα τσούρμο των ‘80s είχε αποκαλέσει φασίστα και τον Χατζιδάκη, μας θυμίζει ο Πάσχος Μανδραβέλης. Η συγκεκριμένη ανάρτηση ξεκλείδωσε και μια προσωπική ανάμνηση που θα ήθελα να μοιραστώ ως επίλογο.

Ένα από τα πιο λαμπρά και όμορφα μυαλά που είχα την τιμή να γνωρίσω (και που έτυχε να μας συνδέει στενή συγγενική σχέση) ήταν ο γνωστός σουρεαλιστής ζωγράφος Σταύρος Τσικουδάκης. Εξαιρετικός ζωγράφος και γλύπτης που δραστηριοποιήθηκε στα νεανικά του χρόνια με την αριστερά ενάντια στη χούντα από την οποία συνελήφθη και βασανίστηκε. Σε μια σχετική κουβέντα, μου είχε εξομολογηθεί πως μετά από μια παθιασμένη προσωπική αντιπαράθεση που είχε με τον Μάνο Χατζιδάκη τον είχε αποκαλέσει “φασίστα”. Το θεωρούσε το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του. Δυστυχώς δεν κατάφερε ποτέ να το διορθώσει, τα χρόνια πέρασαν, ο Χατζιδάκης έφυγε από τη ζωή και αυτή η λέξη έμελλε να στοιχειώνει τις αναμνήσεις του. Μια λέξη τόσο δυνατή  όσο και μισητή. Ο νεαρός Αυστραλιανός συγγραφέας Markus Zuzak γράφει μέσω της κεντρικής ηρωίδας στο βιβλίο του “The Book Thief”. “Έχω μισήσει λέξεις και έχω αγαπήσει λέξεις, αυτό όμως που ελπίζω είναι να τις έχω χρησιμοποιήσει σωστά.”